Żółtlicę najczęściej postrzegamy jako niepozorną roślinę zachwaszczająca nasze ogrody, pola, miedze lub porastającą śródleśne łąki i pobocza leśnych dróg. W Polsce występują żółtlica drobnokwiatowa (
Galinsoga parviflora Cav.) i żółtlica owłosiona (
Galinsoga quadriradiata Ruiz & Pav.), które tworzą mieszańce (
Galinsoga ×
mixta).
O tej porze roku żółtlica jest swego rodzaju rośliną wskaźnikową, ponieważ jej liście marzną dokładnie w temperaturze 0 °C. Przy sprzyjających temperaturach można ją zbierać do później jesieni, ponieważ jako roślina jednoroczna obsiewa się i rośnie przez cały sezon wegetacyjny.
Surowcem leczniczym jest ziele żółtlicy, które zbiera się w okresie kwitnienia. Zastosowanie ma świeży i suszony surowiec. Całe ziele suszy się w przewiewnym i ciemnym miejscu. Ziele żółtlicy jest źródłem m.in.witaminy C, żelaza, potasu, krzemu, bioflawonoidów, kwasu kawowego i chlorogenowego, związków kumarynowych. Preparaty z żółtlicy wykazują działanie antybakteryjne, przeciwzakrzepowe, przeciwzapalne, przeciwalergiczne, hepatoprotekcyjne, detoksykujące, immunostymulujące, regulujące przemianę materii i przeciwwysiękowe.
Żółtlicę od dawna stosowano do leczenia trudno gojących się ran, oparzeń, zmian skórnych typu egzemy, wypryski, owrzodzenia, atopowe zapalenie skóry i łuszczyca. W tym celu wyciskano świeży sok z zebranych roślin lub gnieciono świeże ziele i mieszano z olejem lnianym i tranem albo masłem kozim i przykładano na skórę.
Żółtlicę podawano doustnie jako środek odżywczy, regenerujący, oczyszczający i wzmacniający organizm. Można spożywać świeże surowe ziele jako dodatek do surówek.Jak podaje dr Różański ziele żółtlicy utarte z olejem lnianym lub oliwką z oliwek (zieloną i mętną) świetnie działa żółciopędnie i żółciotwórczo, pobudza wydalanie złogów żółciowych, pobudza procesy detoksykacji i oczyszczania jelit, reguluje wypróżnienia. Taką papkę z ziela żółtlicy i oleju zażywać po 3 łyżki na czczo rano i popołudniu, w tym czasie przyjmować jedynie wody zdrojowe (np. Zuber) i stosować głodówkę przez 2-3 dni. Dobra metoda na oczyszczenie organizmu z ksenobiotyków, szkodliwych metabolitów. Korzystnie działa przy przewlekłych chorobach skóry i “zastojach metabolicznych”.
Jestem zwolenniczką wykorzystywania preparatów leczniczych z żółtlicy. Szczególnie polecam syrop z żółtlicy na miodzie, wino żółtlicowe i tonik do przemywania skóry oraz napar wzmacniający włosy.