Bez czarny (Sambucus nigra )

Rodzina: piżmaczkowate (Adoxaceae) dawniej zaliczany był także do rodziny bzowatych (Sambucaceae) i przewiertniowatych (Caprifoliaceae)

W stanie dzikim rośnie w całej Europie i południowo-zachodniej Azji. W Polsce jest pospolity. Często spotykany na żyznych glebach w lasach i zaroślach. Jest popularną rośliną leczniczą.

Morfologia:

Pokrój: wysoki, kulisty krzew lub nieduże drzewo
Kora: zielona, z wiekiem szara, jasnobrunatna, na starszych pędach łuszcząca się.
Liście: duże, do 20 cm długości, złożone najczęściej z 5 jajowatych, ostro zakończonych listków. Po roztarciu bardzo charakterystycznie pachną.
Kwiaty: kremowe lub białe, pachnące, zebrane w duże, płaskie baldachogrona, pojawiają się pod koniec maja lub na początku czerwca.
Owoce: granatowoczarne, mięsiste, błyszczące, kuliste. Dojrzewają w końcu sierpnia i we wrześniu. W stanie niedojrzałym są trujące.

Gatunek w naszym klimacie całkowicie odporny na mróz /strefa 5a/

Dobrze znosi cięcie, które najlepiej jest wykonać wczesną wiosną.
Wymaga stanowiska słonecznego lub półcienistego.
Wytrzymały na zanieczyszczenia powietrza.
W ogrodach sadzi się głównie odmiany tego gatunku.

Taksony wewnątrzgatunkowe:

Sambucus nigra var. canadensis (L.) B.L.Turner
Sambucus nigra subsp. canadensis (L.) Bolli
Sambucus nigra subsp. maderensis(Lowe) Bolli
Sambucus nigra subsp. nigra
Sambucus nigra subsp. palmensis (Link) Bolli
Sambucus nigra f.pendula Dippel











Przy ciepłej pogodzie i odpowiednim nawodnieniu bardzo szybko przyrasta. Wypuścił mi ostatnio 50 cm przyrosty.



Odmiana 'Black Tower' jest bardziej kolumnowa.

Kwiatuchy

No, dzisiaj mogę dodać fotki. W takim razie moja "Eva". Ze względu na biegające po ogródku 35 kg a jej wzrost jeszcze niewielki, w zasiekach

Bez czarny Black Lace EVA



bez czarny Black Tower


bez czarny Aurea
z perukowcem Royal Purple





z owocami

Bez czarny Eva/Black Lace - w naszym ogrodzie piąty sezon. Krzew bezproblemowy.

Bez czarny Aurea prowadzony na pniu.



Bez czarny Golden Tower

Mój chyba Ewa nie jestem pewna bo dostałam trzy lata temu małą sadzonkę i szaleje tak że muszę go trzymać w ryzach i co wiosną przycinać

Bez czarny Black Tower, u nas drugi sezon, rośnie bardzo szybko, ma mocne i wyprostowane łodygi, bardzo długo utrzymują się na nim liście. Zdjęcie z końca października.

Bardzo śmieszny ten 'Black Tower'



Beata

Bez czarny chyba 'Eva'

... i moja Eva, miała świetnie kontrastować z kremową ścianą garażu i to jej się udaje,
ale od kiedy jest nawadniana to wymyka się spod kontroli, mimo corocznego cięcia trudno ją opanować

Bez czarny 'Pulverulenta'
Sambucus nigra
U mnie drugi sezon rośnie na słonecznej skarpie. Biało nakrapiane liście widać z daleka
Bardzo ciekawy, charakterystyczny krzew. Białe przebarwienia zawsze nasuwają mi myśl...będzie słoneczko przypalać, ale o dziwo nie jest tak zle, całkiem dobrze sobie radzi
A tak wygląda jesienią (zdj.14.10.2018) wiosna wyglądał podobnie, tylko był mniejszy

Bez czarny 'Pendula'
Sambucus nigra

Wprowadzony do handlu w 1884 r.

Szybko rosnący krzew o zwisających lub pokładających się po ziemi pędach. Najczęściej oferowany jest jako drzewko, szczepione na wysokiej podkładce.

Pędy: grube, jasnoszare, słabo rozgałęzione
Liście: pierzaste, złożone z 5-7 listków, brzegiem ząbkowane
Kwiaty: drobne, kremowobiałe, zebrane w baldachy, pachnące V-VI
Owoce: drobne jagody, dojrzałe w kolorze granatowoczarnym, chętnie zjadane przez ptaki
Stanowisko: słoneczne, półcieniste

U mnie rośnie na wilgotnym, słonecznym stanowisku.

Zdj.07.10.2017 w pierwszym roku po posadzeniu

Bez czarny 'Pulverulenta' wczesną wiosną przycięłam dość mocno w celu zagęszczenia młodego krzewu. Zaczyna pokazywać się coraz więcej bieli na liściach.

fot.23.04.2019

Mój chyba 'Eva' podcięłam go trochę dołem .

A ja go ciach od góry
... traktuję moją Evę tak już od trzech lat ... po takim przycięciu rośnie jak głupia

Bez czarny 'Pulverulenta' w trzecim roku po posadzeniu i mocnym wiosennym przycięciu ładnie się rozkrzewił, dorósł do ok. 1,5 m. wysokości

fot.lipiec 2019







Wojtku czy po takim mocnym przycięciu zakwita u Ciebie Eva

Zakwita ale bardzo skromniutko ... niestety

Bez czarny 'Black Tower'
Sambucus nigra

W drugim roku uprawy dostał kopa i przyrosty w tym sezonie osiągnęły prawie 1 m. Z daleka rzuca się w oczy, liście prawie czarne, błyszczące.

fot.07.09.2019