Dryopteris x complexa/ 'Robusta'
(Nerecznica)
(Dryopteris affinis x Dryopteris filix-mas)
ang.Robust Wood Fern


Ten silnie rosnący gatunek jest hybrydą dwóch nerecznic, mieszańcem międzygatunkowym Dryopteris affinis (nerecznicy mocnej) i Dryopteris filix-mas (nerecznicy samczej). Od obojga swoich rodziców różni się na tyle znacznie, iż została uznana odrębnym gatunkiem, ale dla ogrodników znaczenie mają raczej różnice wizualne:

- ma mocniejsze w budowie liście niż narecznica samcza
- jej frondy są piękniej i mocniej wcięte niż u nerecznicy mocnej, przez co są bardziej ażurowe i ozdobne.

Te cechy, szczególnie dobrze widoczne są u dojrzałych roślin.

Po obojgu rodzicach, odziedziczyła inną wspaniała cechę: jest gatunkiem dynamicznie i silnie rosnącym i ta właśnie cecha, znalazła odbicie w jej nazwie ( robusta - łac. mocna). W sprzyjających warunkach dorasta do 100-120 cm. wysokości, co przy tendencji do wytwarzania dużej ilości frondów z kłącza, powoduje, że tworzy wspaniałe i gęste kępy. Same frondy są sztywno wyprostowane, a listki kontrastują z brązowymi, owłosionymi łodygami. Dodatkowo, jako młode, nim z czasem zmienią barwę na ciemnozieloną, odznaczają się dość jaskrawym, jasnozielonym kolorem a starsze, jakby lekko falujące, przewieszają się końcówkami na zewnątrz, co dodaje uroku całej , majestatycznej roślinie.

Jest hybryda naturalną, którą w naturze zlokalizowano i opisano na Wyspach Brytyjskich - zasiedla tam do dziś stanowiska na wilgotnych, kwaśnych glebach przy rzekach, w rowach i lasach iglastych, głównie na nizinach. W naturze, często ciężko ją zidentyfikować, gdyż ze względu na możliwość krzyżowania wstecznego (krzyżowanie osobnika potomnego z jednym z rodziców), jest gatunkiem zmiennym - nabiera nieco innych cech niż 'modelowa' roślina. Jest prawdziwie kosmopolityczna paprocią - oprócz Europy, spotkać można ją także w cienistych i chłodnych lasach Ameryki Północnej i Azji.

Mimo, iż w naturze występuje w dość wilgotnych i cienistych miejscach, w uprawie ogrodowej okazała się być niezwykle tolerancyjną paprocią: jeśli gleba jest wystarczająco wilgotna, może rosnąc także na stanowiskach słonecznych. Także wyjątkowo dobrze znosi okresy przesuszenia, byle w takiej sytuacji miała zapewnioną ochronę przed słońcem.
Nie chcąc jednak, aby wegetowała a pokazała olbrzymią skalę swoich możliwości (wzrost, gęste ulistnienie), zapewnijmy jej choć półcieniste stanowisko i kwaśną, wilgotną i zasobną w próchnicę glebę. Idealne byłoby stanowisko chłodne, cieniste, nad brzegiem oczka wodnego, strumyka, czy innego cieku.
Polecana głownie do nasadzeń naturalistycznych, jako tło dla innych, mniejszych roślin cieniolubnych o podobnych wymaganiach. Odporna jest na polskie zimy całkowicie (uprawiana w strefach 5-9), zachowuje zimozieloność, ale dość kruche frondy, łatwo łamią się pod naporem śniegu.
Rozmnaża się dość łatwo i samorzutnie przez wysiew zarodników, które dojrzewają w VII/VIII, oraz przez podział starszych roślin.

Uznana za jedna z najlepszych zimo - lub półzimozielonych paproci ( w zależności od miejsca uprawy), czasem, w obrocie handlowym, pojawia się pod nieprawidłowym synonimem Dryopteris filix-mas 'Undulata Robusta'.


fot.Tomek Mr







Rozwijający się młody pastorał






.

Tak prawde pisząc, nie wiem, dlaczego Rickard klasyfikuje tę paproć, jako kultiwar nerecznicy mocnej, skoro jest hybrydą międzygatunkową - Dryopteris affinis x Dryopteris filix-mas o zdecydowanie różnych od rodziców cechach. Wydaje mi się, że powoduje to tylko wiekszy bałagan. Judith Jones z Fancy Fronds (USA) jednoznacznie okresla tę paproć, jako osobny gatunek : Dryopteris complexa 'Robust' . Szukając 'nowych' nerecznic do kolekcji, natknęłam się jeszcze na Dryopteris x tavelli, który...okazał się tą samą rośliną. Jest to nazwa dawniej uzywana, ale jednak można jeszcze w obrocie spotkać paprocie o tej nazwie.

Szukałam zdjeć 'Robusty' z tego sezonu i znalazłam tylko takie, niezbyt dobre. Po prawej, Dryopteris affinis 'Revolvens'.


fot.sierpień 2017r
.

Niby Robusta i niby powinna mocno, dynamicznie rosnąć, ale u mnie jakoś tego teraz nie widać. Nie wiem, może przenosiny na nowe miejsce jej nie podpasowały?



Ostatnio, po ochłodzeniu, zaczęły się pojawiać nowe pastorały, więc może to jednak wina upałow?


fot.27.06.2018r
.

Dryopteris x complexa'Robusta' (czy też 'Robust' , bo również pod taką nazwą funkcjonuje) , mając w sobie geny nerecznicy mocnej, lepiej opiera się jesieni, niż jej kuzyni z gatunku nerecznicy samczej (Dryopterisfilix-mas).




fot.11.11.2018r.

'Robusta' ucierpiała nieco od majowych przymrozków, ale zebrała się najszybciej z wszystkich nerecznic mocnych






fot.30.06.2019r.
.

Mój Dryopteris x complexa 'Robusta' nie dorósł jeszcze do 100 cm, ale około 6-65 cm, to owszem


fot.30.08.2019r.
.

To ostatnie zdjęcie Dryopteris x complexa na stanowisku, które dotychczas zajmowała. Od kilku dni buduję nowy stok pod nowym murem i tam, wraz z innymi paprociami z grupy Dryopteris affinis , została .przesadzona.


fot.09.05.2020r.
.

Co za mocarna paproć! Serce rośnie, gdy się na nią patrzy!
Dryopteris x complexa na słonecznym, ale wilgotnym stoku paprociowym długo zachowuje wyprostowany pokrój.


fot.04.06.2022r.
.

Wiosną Dryopteris x complexa wyglądał pięknie a jesienią mocarnie. To naprawdę olbrzymia paproć:


fot. 19.10.2024r.
.