Rodzina:
Bukszpanowate (Buxaceae)

Gatunki:
Rodzaj obejmuje wg różnych ujęć od 11 do 20 gatunków. W ogrodach naszej strefy klimatycznej najczęściej uprawiane są Sarcococca confusa i Sarcococca hookeriana.

Pochodzenie:
Chiny i obszar Himalajów. Jeden gatunek występuje w Gwatemali i południowym Meksyku.

Morfologia:
Wiecznie zielone, wolno rosnące krzewy. W zależnosci od gatunku osiągają od 60cm do 2 metrów wysokosci. Liście zimozielone, błyszczące, skrętoległe, pojedyncze, krótkoogonkowe i skórzaste. Liście Sarcococca hookeriana są wąskie, ciemnozielone, natomiast u Sarcococca confusa owalne, zaostrzone i w odcieniu jasnej zieleni. Kwiaty intensywnie pachnące pojawiają się w zimie lub wczesną wiosną, gdy pogoda jest łagodna często już w grudniu/styczniu. Zawiązywane są jesienią poprzedniego roku w kątach liści, zebrane w luźne pęczki. Przypominają kwiaty runianki z którą są spokrewnione. Ich zapach jest bardzo intensywny i przyjemny. Roślina jest opisywana jako jedna z najpiękniej pachnących. Zapach jest najpełniej wyczuwalny w ciepłe dni i przypomina nieco zapach konwalii, narcyzów, hiacyntów i magnolii. Jedna roślina, która po wyjęciu z paczki spędziła kilka godzin w salonie wypełniła całe pomieszczenie pięknym zapachem. Po kwitnieniu często zawiązuje drobne, czarne jagody o średnicy 5mm. Sarcococca hookeriana rozrasta się za pomocą krotkich rozłogów jednak nie jest nadmiernie ekspansywna.

Warunki uprawy:
Roślina niewymagająca, rośnie nawet w suchym cieniu gdzie inne rośliny sobie nie radzą. Preferuje jednak półcień o świetle przefiltrowanym koronami drzew i naturalnie bogate, lekko kwaśne, wilgotne, przepuszczalne gleby leśne. Ze względu na ryzyko oparzeń liści i suszę fizjologiczną nie powinna być narażona na bezpośrednie nasłonecznienie zimą. Rośliny rosnące w półcieniu i słońcu powinny mieć zapewnioną stale wilgotną glebę. Musimy jednak pamiętać, że rośliny rosnące w słońcu tracą lśniacą powłokę na liściach i soczystą zieleń natomiast zupełny cień wiąże się ze skromniejszym kwitnieniem. Mrozoodporność jest bardzo różnie opisywana co wynika zapewne z faktu, iż roślina ta jest bardzo rzadko uprawiana w naszym kraju a największą popularnością cieszy się w krajach o łagodniejszym klimacie jak np Wielka Brytania. Według źródel anglojęzycznych jest ona w pełni mrozoodporna do -15°C jednak krajowe opracowania w tym moje własne doświadczenia potwierdzają znacznie wyższą mrozoodporność do -23°C czyli począwszy od strefy 6. W moim ogrodzie rosną zarówno S.confusa i S.hookeriana. okrywane lekko dla własnego spokoju białą ociepliną tylko sporadycznie w największe mrozy. Tegoroczne doświadczenie z pozostawieniem w ogrodzie jednorocznych sadzonek w donicy bez żadnego zabezpieczenia okazało się sukcesem, czyli ocieplina może zostać w garażu. S. hookeriana wydaje mi się odporniejsza jesli chodzi o uszkodzenia liści a własciwie utratę ich części na przedwiośniu jednak ze względu na to, że rosną na stanowisku słonecznym zimą mój przykład nie jest reprezentatywny.

Rozmnażanie:
Przez sadzonki półzdrewniałe, odkłady, lub poprzez oddzielanie pojedynczych odrostów u S. hookeriana. Czysty gatunek można rozmnażać także przez nasiona.

Sarkokokka hookera rosnąca u mnie 3 sezon. Fot. 13.02.2023

Sarkokokka confusa. Sezon 2022

Przetrwała drugą zimę,ale nie za piękna

Sarcococca hookeriana 'Purple Stem' rośnie w moim ogrodzie od wiosny 2018 roku. Z zimowaniem różnie bywało, a w bezśnieżne, mroźne zimy podmarzała i gubiła liście pomimo, że była mocno opatulona agrowłókniną. Obezna zima jest łagodna, temperatura tylko na chwilę spadła do -12℃, a i śniegu było wówczas sporo, ale i tak część liści zbrązowiała. Roślina jest już przycięta, ale widać je jeszcze na poniższym zdjęciu.



Największym rozczarowaniem dla mnie jest to, że kwiaty nie pachną! Specjalnie dla spodziewanego zapachu posadziłam przy ścieżce prowadzącej do domu, a tu nic no może troszkę, jak się nos do kwiatka przyłoży.



Roślina jest ładna i po mroźniejszych zimach dobrze się regeneruje, ale trochę to trwa i szpeci to miejsce, które powinno być paradne. Planuję przenieść ją w głąb ogrodu.










fot. 02-06.02.2023

A ja miałem okazje upajać się zapachem tej rośliny w naturze. Przez kilka dni trekkingu pod Annapurną towarzyszył nam piękny zapach, którego źródło było trudne do zlokalizowania.
Postanowiłem się jednak trochę dokładniej rozejrzeć za winowajcą i okazała się nim właśnie sarcococca. Rosła w świetlistych lasach, nieopodal ścieżki.
Wyglądała dość niepozornie więc no fotkach mam tylko dwie









fot. luty 2020

Może, aby wydobył się zapach potrzebne są wyższe temperatury W naszym klimacie to chyba nieosiągalne. Cieszę się kwiatami w tym roku, ale jak przyjdą (oby nie) większe przymrozki to będzie po kwitnieniu, a już o owocach, o których piszą w poniektórych szkółkach, to mogę tylko pomarzyć

Kwitnie moja Sarcococca hookeriana 'Purple Stem'. Trochę ucierpiała podczas tegorocznych ( -20℃) mrozów, ale nie dużo, bo śniegu było sporo, a to co wystawało ponad pokrywę zasypałam dodatkową porcją śniegu. Co ciekawe w tym roku poczułam zapach i nawet nie musiałam wciskać nosa w kwiatuszki. Nie, że jakoś szczególnie intensywny, ale robiąc porządki na rabacie był wyczuwalny.









Na tym zdjęciu widać, że roślina ewidentnie pcha się do słońca.


fot. 10.02.2024