Polystichum neolobatum * 'Shiny Holly' / 'Spiny Holly'
(Paprotnik)

Ten piękny, zimozielony paprotnik, został odnaleziony w prowincji Yunnan w Chinach przed kilkunastu laty. Od momentu sprowadzenia go do USA i rozprowadzania w hermetycznym, ale 'znającym się na rzeczy' gronie pteridomaniaków budził sensację i zachwyt, ale i sprawiał wiele kłopotów. Sprzedawany był pod rożnymi nazwami, które nadawane mu były najczęściej pomyłkowo.

Jego pierwotna, nadal używana wśród hodowców nazwa brzmi Polystichum 'Spiny Holly' i została nadana przez amerykańską znawczynię paproci Judith Jones z Nursery Fancy Fronds. Wielu wielbicieli paproci przemianowało ją na 'Spinny Holly', ale największy bałagan - jak twierdzi Judith Jones - wprowadziła Terra Nova Nursery , ktorej Jones przekazała 'Spiny Holy' wraz z już istniejącą i funkcjonujacą w praktyce nazwą. Z niewiadomych powodów - czy na wskutek pomyłki, czy celowego działania - TNN wypuściła na rynek ten paprotnik z nazwą 'Shiny Holly'. Do tego wszystkiego dorzucił swoją cegiełkę Great Plant Picks Program, znany w USA program edukacyjny Elisabeth C. Miller Botanical Garden, na którego stronie znalazła się nazwa 'Asian Sabre Fern', co dodatkowo myli i komplikuje kwestie nazwy tego paprotnika. Tak więc na świecie nabyć/wymienić ją można pod dwoma najczęściej używanymi nazwami:'Spiny Holly' i 'Shiny Holly'.

Tymczasem nazwa 'Spiny Holly', nieprzypadkowo została nadana temu nie przypisanemu jeszcze żadnemu gatunkowi (niezidentyfikowanemu), paprotnikowi. Jego dość wąskie, bardzo grube, sztywno wyprostowane i lśniące liście o długości ok.30-35 cm posiadają długie, ostre kolce ( spiny ang.- kolaczasty). Frondy są gęsto ułożone , lekko skręcone i pochylone w bok, przez co cała roślina przypomina ciemnozielony, szeroki (ok.45 cm) wir, jaki zobaczyć możemy na wodzie.

Wielkim problemem jest identyfikacja, przypisanie tego paprotnika jednemu z istniejących gatunków. Wg słów Jones, która prowadziła długo obserwacje i badania , Polystichum 'Spiny Holly' / 'Shiny Holly' może być hipotetycznie formą Polystichum neolobatum (Long-eared Holly Fern). Jednak sporo cech, w tym upodobania wilgotnościowe, cechy listków i kolor dojrzałego 'SH', wskazywałby, że nie są one identyczne. ( * zobacz wyjaśnie Judith Jones na temat najnowszych ustaleń)
To jednak szczegóły, nad którymi dyskutują fachowcy wysokiej klasy. Dla nas, ogrodników ważna jest raczej jego piękna forma i prezencja w ogrodzie.

Nie sprawia większych kłopotów w uprawie pod warunkiem zapewnienia mu latem cienistego i dość chłodnego stanowiska ( jak wszystkim zimozielonym paprociom), gleby przepuszczalnej, dobrze zdrenowanej, ale bez zastoin wodnych. Polecana jest przez fachowców jako świetna roślina do nasadzeń naturalistycznych i północne strony ogrodów skalnych.

Zaleca się zabezpieczanie na zimę agrowłókniną i/lub stroiszem iglastym. Co prawda, jest odporna do ok. -25 st C.( strefy od 6a do 8b ), ale ostatnia zima przekonała wielu miłośników paproci, że nie ma takich reguł, których natura nie umiałaby złamać.

fot.Tomek Mr











----
* )
Aby rozwiać wątpliwości co do oznaczenia Polystichum 'Shiny Holly' / 'Spiny Holly', skontaktowałam się z Judith Jones i zapytałam, czy są w tym temacie jakieś nowe wiadomości. Otrzymałam następująca odpowiedź:

" Nazwę handlową 'Spiny Holly' nadałam gatunkowi Polystichum, paproci pochodzącej ze zbiorów Kew /Gardens; Anglia/ a rozpowszechnionej w USA przez Dawida Palmera.
Wcześniej stosowano dla tej paproci nieprawidłowa nazwę Polystichum squarrosum. Dr David Barrington oznaczył ją jako formę alpejską Polystichum neolobatum. Ta forma wyparła z handlu inną formę P. neolobatum, większą, ze srebrnym nalotem na dojrzałych liściach. Zanim Dr Barrington oznaczył tę formę alpejską, Szkółka Terra Nova sprzedawała ją pod nazwą 'Shiny Holly' mimo, że otrzymała ją ode mnie jako 'Spiny Holly'.

Oryginał wiadomości:

The common trade name 'Spiny Holly' was a name I attached to a Polystichum species introduced into the US by David Palmer from a collection made by Kew. The name applied to this fern was originally Polystichum squarrosum which was in fact incorrect. This fern has nowbeen identified by Dr. David Barrington as Polystichum neolobatum,alpine form. There was already another form of P. neolobatum in the US commercial trade, larger and with a silvery cast to the mature foliage,which has now been replaced by the alpine form. Before the identification was verified by Dr. Barrington, Terra Nova Nursery released the alpine form as 'Shiny Holly', preferring to change the name
I used when they received the fern from me.

U mnie w tym roku pięknie wystartowała,ale kwietniowe przymrozki trochę ją przyhamowały .Teraz powoli zaczyna się zagęszczać.

Mój paprotnik 'Shiny Holly' mocno ucierpiał od wiosennych przymrozków 2 lata temu.Wypuszczał wiele krótsze i rzadsze frondy, tak, jakby z jednej strony kłącza. W tym roku liście są wiele dłuższe, choć - niestety - rzadkie. Po przemarzniętej stronie pokazało się kilka liści, w tym taki dziwny - jakby zmutowany, rozszczepiony. Nigdy takiego nie widziałam u tej odmiany.

23.10.2016

Nauczona doświadczeniem, że może podmarzać, dobrze zabezpieczyłam mój egzemplarz 'Shiny Holy' przed mrozami. Dostał solidną kołdrę z iglastych gałęzi, ale późnojesienne przymrozki i tak mocno uszkodziły liście.





.

Takie punkowe fryzurki mają .

Wyglądają, jak huzarzy Jednosercowa kępa?

To już spora kępa, pewnie ma kilka serc .

Poll napisał:
No właśnie...problematyczne ostatnimi latami wydaje mi się dochowanie się tego paprotnika olbrzymiego rozmiarowo. Nie wiem, jak u innych osób, ale od czasu, gdy rośnie u mnie w ogrodzie tzn 6-ty sezon, dwukrotnie bardzo źle przezimował.3 lata temu podmarzł i regenrował się powoli. Tej wiosny też widzę, iż wypuszcza pojedyncze pastorały a reszta serca jest martwa. Rosnące obok Polystichum neolobatum, choć młodsze, przezimowało o niebo lepiej.

Polystichum neolobatum 'Shiny Holly' ('Spiny Holly') - wszystko, co widzę w tej chwili, czyli...dwa frondy




fot.22.06.2017r
.

Wszystkie wiosenne pastorały popalił przymrozek. Teraz całkiem się zregenerował, ale niestety z krótszymi pastorałami..

Przeniosłam mojego przemrożenca na cieniste i zasobne miejsce w pólcieniu i ... zaczął się nawet ładnie zbierać. Widać, niestety, że jedna strona została mocniej uszkodzona prze przymrozki




fot.10.08.2017r
.

Kupiona wiosną tego roku. Wystawa wschodnia, stanowisko zaciszne.
Ładnie przyrosła w tym sezonie, piękna moja

Zdj.17.10.2017

Mój piękny. .. jesiennie , choć gdyby nie widok liści można by rzec późnowiosenny

Różnice pomiędzy liściem 'Spinny holly', a gatunkiem neolobatum są niewielkie. Liść gatunku jest bardziej gładki i przynajmniej u mnie ma stalowy odcień.

U mnie bardzo się różnią. Gatunek Polystichum neolobatum ma bardziej proste frondy, zaś Shiny Holly, sierpowate, mocno lśniące i ciemniejsze.




Wspólne zdjęcie- gatunek po prawej, Shiny Holly po lewej. Na pierwszy rzut okiem widać spore różnice


fot.12.11.2017r
.

To chyba będzie ciężki rok dla paprotników i to wcale nie dlatego, że przemarzły, czy podmarzły od wiosennych przymrozków, bo takowych nie było. Jest za gorąco i paprotniki źle reagują na tak wysokie temperatury. Rozwijają sie mało dynamicznie a szczególnie tyczy to paprotników o twardych, lśniących liściach, właśnie, jak Shiny Holly. Mój egzemplarz pokazał jeden świeży liść i nie zamierza rozwinąć reszty pastorałow.






fot.31.05.2018r
.

Po ustapieniu upałow, nagle pokazało się kilka pastorałów. Shiny Holly w końcu ruszył!


fot.27.06.2018r
.

Mój też biedniutki, pastorały skarlały

Zdj.09.06.2018






Nawet dziś byłam spojrzeć na niego, nic się nie zmieniło. Wygląda podobnie jak na w/p zdjęciu

Te liście na zdjęciu są ubiegłoroczne? Pytam, bo mój także pieknie je zachował.

Polu to zeszłoroczne liście Bardzo ładnie przezimował, pod lekkim okryciem ze stroiszu, ale miejsce ma wyjątkowo zaciszne