Ubóstwiam to miejsce. Dlaczego? Przede wszystkim za najpiękniejszą kolekcję klonów w Polsce, która sprawia, iż październik w tym miejscu, staje się nieprawdopodobną grą kolorów... rudości, czerwienie, żółcienie, różowości, zgrane ze sobą, przenikające się, dające człowiekowi niesamowitą dawkę energii.
W pozostałych miesiącach roku, także jest co oglądać... Arboretum oferuje przepiękny zbiór różaneczników i azalii, wspaniałe hortensje, niezliczoną ilość drzew i krzewów, w tym nie lada rarytasów.
Arboretum położone jest na terenie województwa łódzkiego, w powiecie brzezińskim, w gminie Rogów.
Liczy sobie obszar 53,76 ha.
W sezonie, bilet wstępu kosztuje 9zł, poza sezonem wchodzi się bez opłat.
Warto na zwiedzanie wybierać dni powszednie - nie raz bywało, że zwiedzałam zupełnie sama: tylko ja, monumentalna roślinność i śpiew ptaków - bezcenne!
Warunki przyrodnicze:
Arboretum zlokalizowane jest w regionie Niżów Środkowopolskich, na Wysoczyźnie Rawskiej. Założone zostało na terenie leśnym. Pozostałością po lesie, który istniał zanim utworzono ogród są około 150-letnie sosny, a także świerki, dęby i graby. Jeśli chodzi o typy siedliskowe lasu, to przeważają tu las świeży i mieszany.
Warunki klimatyczne:
Okres wegetacji trwa tutaj około 212dni, średnia roczna suma opadów to 596 (404-832)mm, z czego 80% pojawia się w czasie wegetacji. Średnia roczna temperatura powietrza wynosi 7,2°C, stycznia -3,2°C, lipca 17,3°C.
Warunki glebowe:
Arboretum położone jest na obszarze zlodowacenia środkowopolskiego stadiału Warty. Hydrologicznie należy do zlewni Wisły. Materiał polodowcowy to głównie gliny i piaski zwałowe. Warstwy powierzchniowe to przede wszystkim utwory pyłowe pochodzenia eolicznego. Dlatego też tutejsze gleby są dość żyzne i kwaśne, przeważają gleby płowe. Poziom wody gruntowej jest bardzo niski, poza zasięgiem korzeni drzew.
Nieco historii:
Arboretum powstało w 1923 roku, zaraz po tym jak 5 lipca 1919 roku Minister Rolnictwa i Dóbr Publicznych przekazał Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego część lasów Nadleśnictwa Skierniewice do celów naukowych i badawczych. Szkoła zrzekła się z części obszaru zostawiając sobie tereny obecnego Nadleśnictwa Rogów, gdzie w 1923 roku została zbudowana siedziba Lasów Doświadczalnych SGGW.
Kolekcje:
Obecnie kolekcje dendrologiczne Arboretum SGGW są jednymi z największych i najcenniejszych w Polsce. Duża powierzchnia ogrodu pozwala na uprawę większości taksonów w wielu powtórzeniach i w dużej liczbie egzemplarzy pochodzących z różnych stanowisk naturalnego występowania i różnych ogrodów. Daje to unikalne możliwości obserwacji i badań całych populacji roślin, a nie pojedynczych egzemplarzy, jak ma to miejsce w większości innych ogrodów botanicznych i arboretów. Umożliwia to również lepsze zawiązywanie nasion. Poszczególne gatunki sadzi się często w kilku powtórzeniach w różnych warunkach oświetlenia i glebowych dla zaobserwowania różnych reakcji roślin na różne czynniki siedliskowe. Kolekcje znajdują się na terenie leśnym, na żyznych i kwaśnych glebach płowych, wśród osłaniających je wysokich sosen, dębów, grabów itp. Warunki te determinują dobór gatunkowy kolekcji roślinnych. W kolekcji przeważają gatunki leśne, cienioznośne i kwasolubne. Mniej licznie reprezentowane są rośliny kserotermiczne, światłożądne i o odmiennych preferencjach glebowych. Kolekcje sadzone są w układzie ekologicznym, tzn. według ich wymagań w stosunku do nasłonecznienia, osłony przed wiatrami, wilgotności, typu gleby itp. Nie ma podziału kolekcji na poszczególne działy geograficzne, systematyczne, morfologiczne itp.
Na terenie Arboretum, mieści się Narodowa Kolekcja klonów oraz stewarcji. Można tu zwiedzić wspaniałe Alpinarium, obejrzeć kolekcje roślin zielnych, a nawet tropikalnych.
Słowo o klonach:
Narodowa Kolekcja klonów w Arboretum w Rogowie od lat jest największą w Polsce i jedną z najciekawszych w Europie. Dość surowy klimat nie pozwala na uprawę ogromnej ilości ciepłolubnych gatunków i odmian, jednakże kolekcja obejmuje w zasadzie wszystkie taksony klonów, jakie mogą rosnąć w klimacie Polski. Rosną tutaj również wyjątkowo rzadkie i niejednokrotnie zagrożone wyginięciem gatunki takie jak Acer pauciflorum, A. tsinglingense, A. miaotaiense, A. pycnanthum, A. sinopurpurascens, A. tenellum i wiele innych. Wiele z nich to okazy sprowadzone po raz pierwszy do Europy, czasami jedne z kilku lub wręcz jedyne egzemplarze na kontynencie. Arboretum w Rogowie jest również aktywnym członkiem The Maple Society.
Rodzaj Acer należy do rodziny klonowatych (Aceraceae), do której należy jeszcze monotypowy rodzaj Dipteronia, również obecny w Arboretum. Dotychczas opisano ponad 124 gatunki klonów podzielone na 16 sekcji, 95 podgatunków, 8 odmian geograficznych i 1 formę.
Na półkuli północnej klony rosną w strefie umiarkowanej Ameryki Północnej (także w Kalifornii), Europie, Azji oraz w strefie tropikalnej w południowo-wschodniej Azji.
W Polsce mamy trzy rodzime gatunki klonów: pospolity (A. platanoides), jawor (A. pseudoplatanus) i polny (A. campestre), a także zadomowione dwa gatunki północnoamerykańskie: jesionolistny (A. negundo) oraz srebrzysty (A. saccharinum).
W rogowskim arboretum znajduje się narodowa kolekcja klonów, obejmująca 100 taksonów botanicznych i około 40 kultywarów. Są to prawie wszystkie gatunki, które mogą rosnąć w warunkach klimatycznych środkowej Polski.
Klony stanowią bardzo zróżnicowaną grupę roślin. Niektóre z nich osiągają kilkadziesiąt metrów wysokości, inne są niewielkimi, rozłożystymi krzewami, jeszcze inne przypominają bonsai. Spotkać je można w lasach, często sadzone są w parkach i ogródkach przydomowych. Często nie zwraca się na nie uwagi, aż do jesieni, kiedy to - po pierwszych większych przymrozkach - palczaste liście klonów zaczynają się wybarwiać na rozmaite odcienie żółci, pomarańczy, czerwieni, purpury, a nawet brązu.
Oczywiście liście to nie jedyny atut tych roślin. Wśród tak zasobnego w gatunki rodzaju występują zarówno takie, które mają ciekawe kwiatostany (np. klon kłosowy - A. spicatum), owoce (klon diabelski - A. diabolicum), korę czy też pokrój.
W rogowskim Arboretum można obejrzeć klon strzępiastokory (A. griseum), który pochodzi z Chin. Jego pień pokryty jest cynamonową, łuszczacą się korą z daleka przyciagającą uwagę zwiedzających. Klon strzępiastokory pięknie wygląda także zimą mimo, że nie jest gatunkiem zimozielonym. Właśnie o tej porze roku jego kora ma jeszcze bardziej intensywną barwę i pięknie jest wtedy wyeksponowana.
Bardzo ciekawą, paskowaną korę ma też np. klon pensylwański (A. pensylvanicum), zielonokory (A. tegmentosum), czy Davida (A. davidii).
W Arboretum rośnie także klon cukrowy (A. saccharum), z którego pozyskuje się sok klonowy - bardzo słodki i lepki, przerabiany potem na syrop i cukier. Sok pozyskuje się z pnia na przedwiośniu, przy czym bardzo ważna jest pogoda. Najlepsze są słoneczne, ciepłe dni i mroźne noce. Przy takiej aurze powstaje sok najwyższej jakości. Dla Indian amerykańskich był to jeden z podstawowych pokarmów, dlatego często dochodziło do walk o lasy klonowe między plemionami.
Indianie żywili się także innymi częściami tych roślin, np. z kambium klonu cukrowego, srebrzystego (A. saccharinum) i czerwonego (A. rubrum) wyrabiali mąkę. Czarne Stopy używali sproszkowanych, suszonych liści jako przyprawy do mięs. W Europie pozyskiwano sok z klonu pospolitego. Młode, zielone nasiona nadawały się na marynaty, choć podobno były gorzkie. Dzieci chętne żuły niedojrzałe skrzydełka jaworu.
Źródło: arboretum.sggw.pl
Zapraszam teraz na małą dawkę moich arboretowskich impresji, zaczynamy aktualnościami z dnia dzisiejszego, tj. 10.07.2016.
Na zdjęciach zobaczycie przede wszystkim kwitnące hosty, pierwsze hortensje, trochę liliowców, byliny z alpinarium i nieco krzewów:
Hosta minor (funkia niska)
Bluszcz
Hosta 'Green Acres''
Hosta x Fortunei 'Moonlight
Hortensja krzewiasta
Powojnik brązowy, p. kamczacki
Hortensja krzewiasta 'Bounty'
Hosta 'Guacamole'
Guzikowiec zachodni