Woodwardia unigemmata
wudwardia jednopąkowa
ang. Chain Fern

Zastanawiałam się długo, czy dodać tę piękną paproć do naszego spisu odmian i gatunków... Powodem moich wahań była oczywiście dyskusyjna odporność na nasze polskie warunki klimatyczne, zwłaszcza mrozy. Ale choć w większości źródeł podaje się, iż ten gatunek woodwardii odporny jest na mrozy -15C a nawet -10C, zwyciężyła jednak moja ogrodowa praktyka - uprawiam bowiem Woodwardia unigemmata od 4 lat w gruncie. Dolnośląskie zimy, wbrew temu, co się pisze i ogólnie uważa, nie są łagodne. Średnia wychodzi niezła, bo bywa, że w styczniu, czy lutym odnotowujemy +10C, ale są dni, kiedy musimy się zmagać z temperaturami dobrze poniżej -20C. Zimy nie są zbyt śnieżne, co dodatkowo utrudnia zimowanie roślin. Jednak Woodwardia unigemmata rośnie w moim ogrodzie, zabezpieczana tak, jak dziesiątki innych paproci. Kilka iglastych gałęzi załatwia sprawę.

Rodzaj Woodwardia zaliczany był niegdyś do rodziny Polypodiaceae, lecz najnowsze badania molekularne potwierdziły wcześniejsze hipotezy oparte na morfologii i cytologii, że należy do rodziny podrzeniowatych (Blechnaceae). Jak napisała Tim Pynter w artykule dla RHS pt."Woodwardia in cultivation", duże różnice pomiędzy poszczególnymi gatunkami występującymi w różnych częściach świata spowodowały następny podział, tym razem na sekcje. Nie wnikając w szczegóły botaniczne wszystkich sekcji, napiszę tylko, iż większość gatunków odpornych (hardy), skupionych w pierwszej sekcji , to gatunki pochodzące ze 'Starego Świata' i 'Nowego Świata' . Gatunki 'Starego Świata' występują od Himalajów na wschód - do Japonii, oraz Tajwanu i na południe do wysp Indonezji . Gatunki ' New World - Nowego Świat' występują od Kanady na południe, aż do Kostaryki. ich cecha charakterystyczna jest to, iż gatunki te w większosci porodukują rozmnóżki, lub bulbki (bulbils) na liściach.

Właśnie do tej sekcji europejskich i azjatyckich gatunków należy Woodwardia unigemmata, której naturalne siedliska spotkać możemy na obrzeżach lasów i górskich stokach w Chinach i Japonii.

Jest to niezwykła, ozdobna paproć, która w każdym ogrodzie przyciągnie wzrok - długie, z szeroko rozstawionymi listkami frondy o bardzo dobrej substancji są żywozielone, błyszczące i ...jakby wykute w metalu.Przypominają tym wygląd frondów Polypodium vulgare. Rozwijajace się pastorały i młode liście mają niesamowity kolor, może on być miedziany, jasnoczerwony, pomarańczowy, czy nawet burgundowy - w zależności od wieku liścia. Tim Pynter jednak jeszcze bardziej wikła sprawę pisząc, iż tak naprawdę, w uprawie może znajdować się sporo różniących się od siebie paproci tego gatunku, gdyż różne miejsca i warunki uprawy spowodowały jego zmienność zarówno w kolorze, jak i innych cechach. Kolor młodych frondów utrzymuje się dość długo, ale z biegiem dojrzewania liści zanika, zmieniając się w soczystą zieleń.Woodwardia unigemmata ma jednak to do siebie, że produkuje młode liście niemal cały sezon, więc oryginalnym kolorem paproci możemy cieszyć się aż do jesieni.





Problematyczne jest określenie wysokości tej paproci - w warunkach naturalnych jej zimozielone liście osiagają długość do 150 a nawet 200 cm. Podobne rozmiary może uzyskać na ciepłych Wyspach Brytyjskich, gdzie sezon wegetacyjny jest sporo dłuższy. U mnie, najdłuższy liść tej paproci mierzył 50 cm. Czy to wszystko, co ma do powiedzenia? Na odpowiedź trzeba jeszcze poczekać, bo za zupełnie dorosłe osobniki uważa sie takie, które ukończyły 6-10 sezon życia.

Rozmnażać możemy ją dość łatwo przez podział rozrośniętych kęp, lub przez ukorzenianie bulbek, które pojawiają się na czubkach liści dorosłych roślin. Na mojej paproci jeszcze ich nie dostrzegłam. W uprawie wymaga gleby zasobnej w próchnicę, stale wilgotnej, ale przepuszczalnej, bez zastoin wodnych. Na zimę trzeba zabezpieczyć stroiszem iglastym , najlepiej, gdy temperatura spadnie do około -10C.


Woodwardia unigemmata w różnych latach uprawy





Starsze liście zielenieją, ale Woodwardia unigemmata do końca sezonu wytwarza nowe





.

Długo nie mogłem się zdecydować na zakup tej urodnej paproci. Powód to oczywiście problematyczna mrozoodporność... ale skoro u Poli daje radę
Udało mi się nabyć bardzo przyzwoitą sadzonkę

Moją trzymam jeszcze w tunelu u znajomego
Obecnie rośnie w doniczce 15 litrowej jest sporych rozmiarów, frondy ponad 40 cm .
Pięknie przyrasta i jest już słusznych rozmiarów a ma zaledwie rok ( w zeszłym roku przyjechała z Irlandii jako 10 cm maleństwo )
Myślę że za rok trafi do gruntu
To prawdziwa piękność wśród paproci

Trzymanie w tunelu foliowym tej paproci, to niezły pomysł (jeśli ma się dostęp do takiego pogrzewanego zimą, tunelu), gdyż jest to paproć o - jak pisałam wyżej- wątpliwej w polskich warunkach, mrozoodporności. Moja kilka lat zimowała i miała sie zupełnie nieźle, ale w ubiegłym roku postanowiłam ja podzielić, do tego przeleciały się po niej majowe przymrozki i w tym sezonie, wygląda, jak swoja młodsza siostra. Przeniosłam ją na nowe, dobrze osłonięte tarasy, by doszła do siebie na nieco lepiszym stanowisku. Na zimę, jak inne delikatniejsze paprocie, zostanie dobrze zasłonięta dużymi kamieniami.

Woodwardia unigemmata w sierpniu





.

Pierwsze pastorały w dziwny sposób zaschły i wydawało się że odeszła .A tu niespodzianka , pojawiły się nowe i zdrowe liście

I znowu dylemat. Zostawić w gruncie czy wykopać i do szklarni?

majek2106 napisał:
Zgadzam się... gdy ją zobaczyłam, oniemiałam... imponująca piękność... szkoda tylko, że tak kłopotliwa, jeśli chodzi o przechowywanie... rok później Woodwardia unigemmata zaprezentowana przez Sławka ma się następująco... zdjęcia z 6.10.2018 wykonane w szkółce 'Ogrody o Zielonych Progach'





.

Przeniesiona wczesną wiosną z nieogrzewanej szklarni . Przezimowała bardzo dobrze, ale dużych mrozów w tym roku nie było.

Woodwardia unigemmata cały czas wypuszcza nowe, dłuższe pastorały. W tym roku dostanie solidne okrycie i na zimę zostanie w gruncie.

Świeżutki nabytek frondy mają długość niespełna 80 cm.

fot.30.09.2019






Wciąż wypuszcza nowe liście



Na jednym liściu zauważyłam dwie bulbki

Basiu, oby dobrze Ci przezimowała i odbiła równie wielka!
Moja Woodwardia unigemmata w tym roku jest nieco mniejsza. Złożyło się na ten fakt kilka czynników - niefortunny podział 3 lata temu, przesadzenie na nieodpowiednie, bo suche stanowisko i późne, majowe przymrozki.
Jesienią ubiegłego roku trafiła więc na wilgotne, ale zimne stanowisko, gdzie rośliny późno wznawiają wegetację. Powoli się odbudowuje i nadal wypuszcza rdzawe frondy. Zielenieją one jednak szybciej, niż wiosną. Zdjęcie dzisiejsze (01.10.2019r.). Na zimę, jak zawsze, zabezpieczę ją iglastymi gałęziami, podsypię też sporą ilością kory, by ochronić kłącze.




.

Moja Woodwardia unigemmata pomimo, że zimowała w chłodnym, widnym pomieszczeniu liście miała brzydkie, więc wycięłam. Od kilku dni rezyduje na dworze, w zacisznym miejscu. Jak zapowiadają niższe temperatury, to okrywam agrowłókniną.

fot.25.02.2020

Moja Woodwardia unigemmata zimowała jak zawsze, w gruncie, przykryta dwoma gałązkami stroiszu iglastego. Po zdjęciu, widzę, ze wszystkie liście zaschły. Ciekawa jestem, jak ta łagodna zima (nie mów hop, póki nie przeskoczysz ) wpłynie na jej rozwój.

Woodwardia unigemmata 'Crispum' świeżutki nabytek

fot.28.03.2020

Woodwardia unigemmata przesadzona do większej donicy. Jak na razie rozwinął się jeden listek ale pchają się nowe

fot.30.04.2020

Woodwardia unigemmata przezimowała w gruncie i to całkiem dobrze. Faktem jest, że srogich mrozów nie było, ale przymrozki dały się we znaki bardziej odpornym paprociom.

Woodwardia unigemmata , wypuszcza nowe liście przez cały sezon.

Woodwardia unigemmata 'Crispum' trafiła do mojego ogrodu wiosną. Gdyby nasze warunki klimatyczne pozwoliły jej na to, osiągnęłaby 200 cm wysokości i robiłaby piorunujące wrażenie!
Nawet mniejsza przyciąga wzrok młodymi, miedzianymi frondami.








fot.23.06.2020r.
.

Jak nie zaniedbam, to jest szansa, że będę miała małą unigemmatkę

fot.10.07.2020

Czym się wyróżnia odmiana Crispum ?