.
Coraz więcej właścicieli ogrodów decyduje się na wybudowanie w ogrodzie oczka wodnego.Aby spełniało ono nasze oczekiwania i nie było w przyszłości przyczyną niepotrzebnych kłopotów warto wspomnieć na co powinniśmy zwrócić uwagę.

Wielkość oczka

Jeżeli planujemy trzymać w nim ryby ozdobne oczko powinno być odpowiednio duże i głębokie, aby w czasie suszy nie było zbyt mało wody i aby zimą staw nie zamarzł całkowicie. Średniej wielkości oczko powinno mieć przynajmniej 4 x 6 m. , czyli 24 metry kwadratowe powierzchni wody i miejsca o głębokości przynajmniej 1,2 m. Taka wielkość powinna sprawić, że jego utrzymanie nie będzie nam nastręczało wiele problemów.

Ważną rzeczą jest aby nie było narażone na całodzienne nasłonecznienie. Najlepiej tak je umiejscowić żeby w najcieplejszej porze dnia było ocienione przez otaczającą roślinność.

Materiały

Według mnie najpraktyczniejszym materiałem do budowy stawu są rozmaite folie.Odradzam kupowania gotowych wytłoczek, które zazwyczaj nie są odpowiednio duże i głębokie !
Najbardziej znana jest folia polichlorku winylu (PCV), jest ona dostępna w różnych grubościach od 05 do 1,5 mm. Przy tego rodzaju foliach polecałbym grubość minimum 1 mm. Najbardziej odporna i wytrzymała jest membrana EPDM, obecnie najlepsza izolacja do wszelkiego rodzaju zbiorników wodnych. Niestety cena dość wysoka przeszło 30 zł. za m2.

Kolejne etapy budowy oczka wodnego

Jeżeli teren nie jest płaski, dobrze jest wyznaczyć jego poziom co ułatwi nam odpowiednie uformowanie wykopu.



Wykop powinien mieć kilka półek. Pierwsza zwykle służy jako bariera kapilarna i daje możliwość zamaskowania brzegów folii w tym wypadku kamieniami.

Następne półki powinny być na tyle szerokie i tak wyprofilowane, aby można było swobodnie ustawić donice lub kosze z roślinami wodnymi.Zwykle w wykopie formujemy półki przewidziane dla odpowiednich roślin wodnych.

1. Strefa bagienna płytka do 30 cm.
2. Strefa średnia 30-50 cm.
3. Strefa głęboka powyżej 50 cm.



Gotowy wykop należy oczyścić z kamieni, korzeni i innych ostrych przedmiotów a następnie można lekko podsypać przesianym piaskiem lub wyłożyć włókniną lub flizeliną jak na zdjęciu poniżej.



Rozkładamy luźno folię i powoli nalewamy wodę. Staramy się aby folia miała jak najmniej załamań.





Tu brzegi oczka zostały wyłożone płaskimi blokami piaskowca.
Należy unikać kamieni wapiennych, które zmieniają ph wody .















CDN

Oczko w nowo powstałym ogrodzie. Według projektu miała być w tym miejscu rabata ciągnąca się wzdłuż ogrodzenia i trawnik, czyli tzw. 'standart'...choć nie do końca bo zamiast szpaleru żywotników postawiono na ciekawe krzewy i iglaki. Po namowie, właściciele działki zdecydowali się na oczko wodne z obrzeżami nawiązującego do wykończenych rabat.
Oczko stało się teraz największą atrakcję ogrodu.Poza pływającymi rybami pojawiły się żaby,ważki, zaskrońce i wiele ptaków.
Problemem jak na razie jest brak dużych roślin czyli częściowego zacienienia.Aby ograniczyć zbytnie nagrzewanie i rozwój glonów posadzono kilka odmian lilii wodnych i zainstalowano dwie pompy.Jedna 'obsługuje' kaskadę, druga tłoczy wodę do filtra zewnętrznego w którym zainstalowana jest dodatkowo lampa uv .
Dobrym sposobem 'walki biologicznej' z glonami jest również zastosowanie torfu.Obniża on wartość pH, a także oddaje wodzie kwasy huminowe. Torf powinien być umieszczony w oczku wsypany do worków płóciennych tak aby po pewnym czasie dało się go łatwo usunąć.

Ja dodam, że oba te oczka wykonywał od A do Z Tomasz w ramach pracy zawodowej.

Tomku, dziękujemy za skrócony kurs budowy oczek wodnych. Szkoda, że nie masz więcej zdjęć z pełni sezonu, gdy oczka tętniły już życiem. Pisałeś o półkach, że mógłbyś nam też dopowiedzieć, jakie rośliny zamieszkały na odpowiednich głębokościach? Bo dobór roślin, wraz z ich ilością jest ważny z punktu widzenia samoczyszczenia się oczka, prawda? I jeszcze pytanie o rybki - wspomniałeś, że oczko powinno mieć w najgłębszym miejscu co najmniej 120 cm. Czy wszystkim rybkom wystarcza taka głębokość?

Tomku, imponujące efekty!

Masz może jakieś porady dla osób nie planujących aż tak dużych zbiorników, a raczej coś symbolicznego, bez ryb, pięter..
Mi marzy się malutkie oczko, które określam mianem kałuży, a do tego niska kaskada ze ściekającą po kamieniach wodą..ot, takie nieduże pluskadełko.
Mam wybrane miejsce- niestety wystawa południowa, ale nieduży klon palmowy ma ocieniać lustro wody. Z domu wyprowadzone kable elektryczne do wykorzystania przy montażu filtrów albo pompy do "wodospadu".

Moniś, Tomasz zapewne coś odpowie, ja tylko dam wzmiankę, że o budowie takich 'dziurek' mamy specjalny wątek pod tytułem :Mini oczka. Są tam pokazane oczka 'naziemne' z balii, kotłów, ale i dziurki wodne zagłębione w ziemi. To świetne rozwiązania dla osób, które chcą mieć wodę i rośliny wodne w ogrodzie , ale nie mają za wiele miejsca.

Super robota
Z własnego doświadczenia dodam, że musi minąć kilka miesięcy, żeby życie biologiczne w oczku unormowało się na tyle, aby nie trzeba było stosować zewnętrznych filtrów. Nasze oczko ma dużo mniejszą powierzchnię, ale ukształtowała się w nim taka równowaga, że woda nie zielenieje o żadnej porze roku, a karasie mnożą się jak głupie Im zbiornik większy, tym oczywiście łatwiej taką równowagę osiągnąć. Kaskadę lub fontannę warto jednak zainstalować, żeby woda się mieszała i napowietrzała.
Świetnym sposobem na oczyszczanie jest posadzenie po brzegach irysów wodnych. Jest sporo kolorowych odmian, więc można skomponować ładną bagienna rabatę. Polecam jednak ścinać przekwitłe kwiaty, bo sieją się z taką prędkością, że wyprą inną roślinność tej strefy. Takie irysowe strefy bagienne stosuje się np w szkółkach roślin, w których odzyskuje się wodę z podlewania. Pomimo wszystko odradzam jednak sadzenie "tataraku". Szybko rozrasta się i bez problemu zarośnie nawet tak duże oczko jak pokazał Tomek. A walka z nim (znaczy z tatarakiem, a nie z Tomkiem ) do łatwych nie należy. Jest teoria, że jego sadzenie pomaga natlenić oczko w zimie i uniknąć tzw. przyduchy, ale u mnie zdecydowanie się to nie sprawdziło. Lata temu oczko było zarośnięte w połowie, a rybki pod lodem się podusiły Od tamtej pory zimą stosuję napowietrzacz (taki jak do akwarium) i przerębel jest nawet przy -20 stopniach.
Poll pytałaś o głębokość oczka - nasze ma właśnie ok 130 cm i ryby zimują bez problemu. Najgrubsza pokrywa lodu, jaką udało mi się zmierzyć miała ok. 60 cm

Edit: Od strony papierologii dodam, że każde oczko do 30 m2 powierzchni wymaga zgłoszenia do nadzoru budowlanego. Oczka większe wymagają pozwolenia na budowę.

Moniko, ciężko mi coś radzić bo pomysłów na małe dziurki wodne jest wiele. Ja u siebie widziałbym mały dołek wyłożony folią lub wkopany pojemnik budowlany, zamaskowany kamieniami i na tyle głęboki by można w nim trzymać chociażby miniaturową lilię wodną.Z boku niewielka kaskada 'napędzana małą pompą.Można to fajnie podświetlić małym reflektorkiem .
Pawle, dzikiego tataraku również bym nie polecał,ale miniaturowa odmiana tataraku krzewiastego 'Golden Delight' u mnie sprawuje się bez zarzutu.





Natomiast pożegnałem się z irysem żółtym, który po trzech latach zaczął się zbytnio rozłazić, zastąpiłem go mieczolistnym (Iris ensata),ale gatunkiem bo jego odmiany bywają chimeryczne.




Odradzałbym tradycyjną pałkę wodną,która po pewnym czasie bywa uciążliwa. Natomiast jest kilka gatunków dużo mniejszych które wyglądają bardzo ozdobnie.
Z moich ulubionych na płytką strefę dodałbym jeszcze Turzycę palmową (Carex muskingumensis ) i Rozpław sercowaty ( Pontederia cordata i Przęstkę pospolitą (Hippuris vulgaris)

Poll, dzięki za przekierowanie do działu o mini oczkach. Wypowiadałam się tam nt zabezpieczenia wyjścia dla kąpiących się zwierząt i lądowska dla ptaków, ale widze, że już sporo nowych pomysłów się pojawiło

Tomku, ja już wstępny pomysł mam, ale bez szczegółów. Oglądam sporo zdjęć na necie, zapisuję te, które w oko wpadną.
Rozważałam pomysł z kastrą wkopaną w ziemię, ale obawiam się takiej "studni" bo mam malutkie pieski i bałabym się o nie, że wpadną i będą mieć kłopot z wydostaniem się z kastry.
Bardziej rozważałam jakiś gotowy zbiornik o nierównej linii brzegowej i chociaż jednym stopniem w środku, żeby psiaki miały jak wyjśc w razie kąpieli. DObrze, żeby był też najpłytszy poziom- dla ptaków do kąpieli.
To takie moje wstepne luźne rozważania.
Pewno jak przyjdzie na to czas, to zacznę konkretniej rozmyślać- na razie wiem, że klonik palmowy będzie cieniować, a nad samym brzegiem ma się zwieszać hakonechloe. Jakaś trawka do kompletu nieopodal.

Nie chodzi mi o podsunięcie gotowego pomysłu, jak oczko ma wyglądać, bo to sobie wymyślę.. Bardziej interesuje mnie kwestia tego, czy rozważać jakiś gotowy zbiornik, jakich pełno w marketach, czy nawet dla tak małego oczka robić wykop i wykładać folią?
W obu przypadkach brzegi planuję maskowac kamieniami. Interesuje mnie trwałość tych marketowych- masz z nimi jakieś doświadczenia, jest sens w to brnąć?

Moniko, zdecydowanie polecam folię i radzę kupić ze sporym zapasem, bo z czasem może się okazać że jest zbyt małe i fajnie było by je trochę powiększyć.Wystarczy wtedy zrobić większy wykop i odwinąć zapas folii .

Przy zakładaniu oczka warto dłużej zastanowić się nad jego wielkością.Radzę wykorzystać miejsce do maximum i zrobić je jak największe..Nie żałować również kamieni,który po pewnym czasie ginie
Wiele osób naraziło się na dodatkowe wydatki i sporo pracy, bo jak mówi przysłowie 'apetyt rośnie w miarę jedzenia' i wcześniej czy później okazuje się że oczko koniecznie trzeba powiększyć.
Sam jestem tego najlepszym przykładem, u siebie robiłem to kilkukrotnie, doklejając kolejne kawałki folii . Niestety nie jest to sprawą prostą. Gdy chcemy skleić dwa kawałki ułożone na równej powierzchni wszystko jest ok., gorzej jak chcemy dokleić w wyprofilowanym wykopie.
Po takich przeróbkach moje oczko niestety nie było szczelne, poziom wody często się obniżał ,co przy folii nie wygląda dość estetycznie.
W końcu zdecydowałem się na jej wymianę.Pracy było dużo...najwięcej przy wyciąganiu rozrośniętych lilii wodnych, których karpy wraz mułem ważyły pewnie przeszło 100 kg.
Tu krótka fotorelacja

rispetto napisał:
Pawełku, zgodnie z tekstem ustawy prawo budowlane mamy 50m2 oczka wodnego wolne od pozwolenia

Do tej wzorcowej instrukcji budowy oczka wodnego autorstwa Tomka dodam, że czasem trzeba wejść z cięższym sprzętem, kiedy układ wodny jest rozbudowany. W tym przypadku składa się z dwóch oczek wodnych, górnego z kaskadą i dolnego, połączonych ciekiem.

Na początku mamy krajobraz księżycowy

kierownik relacji wpadł do dołu... została tylko łopata i poziomica

iZ lekka otrzepawszy się z błota kierownik kontynuuje relację
Etapu samej budowy niestety nie uwieczniłam, zatem tylko "wykończeniówka". Ale system bardzo podobny do tego, jak w opisie Tomka. Z jednym wyjatkiem: pod folię kładziona jest warstawa betonu zacieranego na siatce Leduchowskiego.

Oczko dolne













Półka dla roślin z pierwszego poziomu głębokości obrzeżona dodatkowo fragmentami piaskowca, co widać w mętnej wodzie

Ciek wodny

Kaskada, poza tym że stanowi element składowy całego układu, zawiera wewnątrz betonowy bunkier wypełniony warstwami materiału filtrującego, m.in. keramzytu, torfu. Pompa wymuszająca obieg wody przepycha ją przez ten filtr, a następnie oczyszczona woda wypływa górą i spływa po półce piaskowcowej zainstalowanej na szczycie kaskady.



Tu kaskada w tym roku czyli w drugim roku po zakończeniu budowy



Widok na oczko górne, u stóp kaskady i w perspektywie całość układu.

Kilka zdjęć tegorocznych. Ciek wodny obrósł pałką mniejszą, jaszczurcem, łączniem baldaszkowym, sitem, jaskrem, trzciną i paroma jeszcze innymi gatunakmi roślin.









W strefie głębokiej obu oczek nieśmiertelne grzybienie

Kaskada przechodzi w coś w rodzaju mini-skalniaka



Na tylnej stronie kaskady, gdzie bardzo mocno operuje słońce taki oto malutki ogródek śródziemnomorski

Jeszcze kilka informacji technicznych zaprezentowanego przykładu:
- różnica poziomów pomiędzy lustrem wody oczka dolnego i górnego to około 1,20m
- ciek wodny składa sie z kilku koryt (widać na niektórych zdjęciach takie jakby tamy-poprzeczne ścianki koryta) ulokowanych na coraz niższych poziomach. Woda przelewa się górą niewielkim strumieniem, dając wrażenie ruchu wody na kształt strumyka.
- pompa zainstalowana w oczku dolnym pobiera wodę i tłoczy ją w górę rurą wkopaną wzdłuż całego układu do instalacji filtrującej w kaskadzie. W dużych układach czasem konieczna jest instalacja dodatkowej pompy pośredniej, ale tu jakoś udało się bez niej.
- rośliny są sadzone na półkach wyprofilowanych w oczkach wodnych w taki sposób, że ich brzeg dalszy jest nieco wyżej niż część stykająca się z obrzeżem oczka. Zapobiega to wypłukiwaniu podłoża, temu też służą murki na obrzeżach półek.
- rośliny są sadzone bezpośrednio w podłoże (nie w pojemnikach), raczej ubogie w celu zapobiegnięcia rozwojowi glonów. Może na poczatku rośliny nie rosną jakoś spektakularnie, ale potem adaptują sie do warunków i zaczynają korzystać z wytwarzającej się masy biogennej.
- kaskada poza efektem dekoracyjnym służy do napowietrzania wody.

Duża rzecz Zaprojektowana z rozmachem

To u Ciebie?

Siberia napisał:
Siberko, teraz raczej rzadko robi sie układy wodne na taką skalę.
U mnie niestety zmieściłaby się jedynie średniej wielkości balia To u klienta, a przy okazji kolegi mojego W.