> Ilustrowany alfabetyczny spis gatunków, serii i odmian pierwiosnków


Bożykwiat (Dodecatheon)

Jest to rodzaj roślin należących do rodziny pierwiosnkowatych. W naturze zasiedla Amerykę Północną, a jeden jego gatunek rośnie na dalekowschodniej Syberii.
Najlepiej czuje się w cieniu, w żyznej, przepuszczalnej glebie o odczynie obojętnym. Kwitnie w maju i zaraz po kwitnieniu przechodzi w spoczynek. W okresie wzrostu wymaga wilgoci (potrafi w gorące dni „omdlewać”), natomiast w okresie spoczynku (lato–zima) wilgoć jest dla niego zabójcza. Zgodnie z nowymi ustaleniami jest nie tylko przynależny do rodziny pierwiosnków, lecz wręcz jest pierwiosnkiem. Na bożykwiaty składa się około 17 gatunków roślin.
Najbardziej znane są i najczęściej uprawiane gatunki to:
• bożykwiat Meada (Dodecatheon meadia)
• bożykwiat Hendersona (Dodecatheon hendersonii)
• bożykwiat Jeffreya (Dodecatheon jeffreyi)
• bożykwiat nadobny (Dodecatheon pulchellum) – 5 strefa mrozoodporności USAD

Greckie słowo dodecatheon określa wszystkich najważniejszych 12. bogów greckich zamieszkujących Olimp.

Najczęściej uprawianym u nas gatunkiem bożykwiatu jest Bożykwiat Meada (Dodecatheon meadia). Jest on w naszych warunkach mrozoodporny i posiada największą ilość kwiatków na łodyżce (do 20).
Listki dorastają do długości 15 cm i nieco przypominają listki szczawiu. Sam kwiat dorasta do 30–40 cm. Poza tym bożykwiaty dość łatwo się między sobą krzyżują i powstają w ten sposób również samoistne hybrydy. Odróżnienie od siebie niektórych gatunków nie jest proste.

Bożykwiat Meada syn. pierwiosnek Meada
Dodecatheon meadia syn. Primula meadia

Bożykwiat Meada „Ali” syn. pierwiosnek Meada „Ali”
Dodecatheon meadia „Ali” syn. Primula meadia „Ali”

Gosia1704 napisał:
Nie bardzo rozumiem, po co te rewolucje, choć zapewne botanicy maja swoje racje ...Pierwiosnek Meada...Jakoś mi to nie pasuje.

Podchodziłam do bożykwiata dwukrotnie. Raz trafił na dość suche, ale lekko ocienione miejsce na skalniaku - wypadł po sezonie.To było na poczatku mojego ogrodowania... Po kilku latach kupiłam następnych kilka sztuk i wysadziłam w półcieniu hostowiska, które jest stale podlewane. Szału nie było, słabo kwitły i - jak napisała Gosia - pokładały się w upalne dni. Stwierdziłam, że nic z tego nie będzie i zdesperowana przeniosłam część na skraj płytkiego bagienka, jakie zbudowałam dla malutkiej paproci błotnej - Marsilea quadrifolia.

I to był strzał w dziesiątkę. Zaczęły się ładnie rozrastać i na wyścigi kwitnąć. No i tu jest zagwozdka, w związku ze stwierdzeniem, że w okresie spoczynku wilgoć dla bożykwiatów jest zabójcza. Bagienko jest systematycznie zasilane w wodę a podczas roztopów i jesiennych ulew zbiera sie tam jej spora ilość. Fakt, że bożykwiaty rosną na nieco podniesionym skraju bagienka (to wyłożona folią, niezbyt szczelna niecka), razem z arizemami amurskimi i pierwiosnkami japońskimi, ale jednak jest to stanowisko stale wilgotne.
Stanowisko i towarzyszące rośliny widać na zdjęciu. Ta wysoka łodyga za bozykwiatami, to kwiat skalnicy pensylwańskiej (Saxifraga pensylvanica), której naturalnym stanowiskiem są amerykańskie bagna. W tle widać tez arizemy.



Kwiaty są bardzo ciekawe, nieco podobne do kwiatów cyklamenów, ale na wiele dłuższych łodyżkach. Czy liście są podobne do szczawiu? Może nieco kształtem, ale lepszej substancji, bardziej mięsiste i błyszczące, natomiast rozety, faktycznie podobne. Liście u nasady są zaczerwienione, co ładnie współgra z kolorem kwiatów. Charakterystyczne jest też dośc rzadkie, jaśniejsze i ukośne unerwienie , które jest dobrze widoczne na tle żywej zieleni liści.





.

Bardzo się cieszę z tego, że podzieliłaś się swoimi doświadczeniami Polu. U mnie ziemia sucha więc na bagienko nie ma szans, a wszędzie ostrzegają, że bożykwiaty (mnie to też bardziej pasuje) giną głównie nie z braku mrozoodporności tylko z nadmiaru wilgoci.
Moje bożykwiaty zimują bardzo dobrze ale wilgoci to u mnie nie uświadczysz. Podlewam je tylko w czasie wegetacji dość obficie, a później, to co spadnie to jest ich.

Edit:
Ja swojego ciemnego kupiłam jako odmianę bożykwiatu Meada "Red Wings". Przyjęłam to za dobrą monetę. Teraz sprawdzając w RHS doczytałam, że odmiana "Red Wings" to bożykwiat powabny. Bożykwiat powabny ma inaczej wybarwiony środek kwiatu.
Mój bez wątpienia jest bożykwiatem Meada.

Gosia1704 napisał:
Bo tak by jednak nakazywało logiczne postępowanie dotyczące cebulowych i bulwiastych, choć muszę Ci się przyznać, że proste, małe zestawienie ciągle mnie zastanawia ...To, iz narcyzy są native dla Anglii (jej symbolem), z tym, ile opadów atmosferycznych brytyjskie niebo serwuje, zwłaszcza poza sezonem letnim. To powinno nas dziwić, bo one tam wiecznie w wilgoci!. Myślę więc, że połączenie niskich temperatur, jakich nie ma na Wyspach z wilgocią - to jest zabójcze dla roślin cebulowo-bulwiastych w naszym klimacie. Ja swoje bagienko przykrywam - ze względu na marsylię - stroiszem iglastym. Zbiera się też tam śnieg, który jest dodatkowym ociepleniem.

Jak napisałam wyżej, do bagienka przeniosłam część moich bozykwiatów. Reszta tu i ówdzie rozrzucona jest po hostowiskach w różnych miejscach. Bagienko dla marsylii położone jest w słońcu , zas hostowiska to cień i półcień. W związku z tym, następne spostrzeżenie. Rośliny w słońcu, na wilgotnym stanowisku mocniej się rozrosły i obficiej kwitną, ale ich łodygi kwiatowe są sporo niższe, niż u bożykwiató rosnących w półcieniu



edit: I znów te zawiłości z gatunkami i nazwami.... Bozykwiat 'Red Wings' sprzedawany jest także pod nazwą, którą zamieściłaś, czyli jako bozykwiat Meada.
.

.

Tak go też kupiłam, ale wg RHS, jak już mówiłam, nazwa 'Red Wings' zarezerwowana jest dla bożykwiatu powabnego (Dodecatheon pulchellum), bądź mądry i pisz wiersze. W większości źródeł 'Ali' jest bożykwiatem Meada, niektórzy mówią, że mieszańcowym (hybrydowym). Ja jednak skłaniam się ku pierwszej opinii (choć jeszcze nie przyklepanej przez RHS).
Tak na prawdę to nie ma o co łamać kopii, ale jako wzorzec raczej nie powinien wystąpić ('Red Wings'). Najważniejsze, że dobrze zimuje i rośnie.

Mój "Ali", bodajże trzyletni. Zupełnie bezproblemowa roślinka, którą zauważam jedynie, kiedy kwitnie . Rośnie w piachu i półcieniu, żadnych zabiegów z mojej strony.

Marta, czy masz tylko bożykwiat "Ali", czy jeszcze jakiś inny? U mnie obie rośliny były kupione 3. lata temu, ale 'Ali" był mniejszy i gorzej przyrastał. W tamtym roku jeszcze kupiłam (Szczytnica) Aphrodite. Ciekawa jestem jak się zaprezentuje.
Te ostatnie 2. lata to dla bylin (pierwiosnki, fiołki i inne) były u mnie ciężkie. Takie gorące, suche lato.

Gosia1704 napisał:
U mnie też, toteż mam pytanie do Marty...masz nawadnianie automatyczne?

Bozykwiaty Meada - młode rośliny

U mnie rosną w miejscu częściowo zacienionym w przeciętnej glebie o odczynie obojętnym.Pojawiło się nawet sporo siewek.

Tomek Mr napisał:
Podkreślę, że ta 'przeciętna' gleba, trzyma wilgoć 5 x dłużej od mojej.

Gosiu mam jeszcze dwa inne, ale odmian nie pamiętam , oba różowe, ale w różnych odcieniach. Niestety ciężko o fotki, bo nie rosna tak dobrze jak Ali

Poll to zwykła linia kroplująca, a nie profesjonalne nawadnianie. Jak podłączę, to wtedy kropelkowo podlewa. Dodam jeszcze, że dwa inne bożykwiaty rosną w pobliżu i nic im się nie podoba , ani gleba, ani półcień, ani podlewanie, bo rosną kiepsko i wcale nie przyrastają

markita napisał:
Marto , przy profesjonalnym nawadnianiu na rabatach najlepiej sprawdzają się właśnie zwykłe linie kroplujące. Różnica jest taka, że Ty uruchamiasz w razie potrzeby ręcznie, a profesjonalista zakłada sterownik który i tak często trzeba korygować .

No właśnie o takim bożykwiatku marzę .

Elzbieta napisał:

Kilka moich.......................

Vera, jakie piękne kępy. Ile lat u Ciebie rosną? Słyszałam, że te starsze trzeba koniecznie rozsadzać, bo łysieją. Rozsadzałaś już swoje?
Moje to jeszcze wciąż malutkie kępki. Zobaczę jakie się okażą w tym sezonie.

Gosiu, najstarsza kępka rosła u mnie chyba z 6-7 lat. Rozsadziłam po to by mieć więcej sadzonek w ogrodzie. Nie zauważyłam aby łysiał od środka