Pteridium aquilinum

orlica pospolita/ orlica zgasiewka


Gatunek paproci występujący na całym świecie... w Polsce pospolicie spotykana na niżu i w niższych położeniach górskich, w widnych i suchych borach mieszanych oraz borach sosnowych, rzadziej na terenach otwartych.

Dorasta do 2 m wysokości.

Liście duże, parasolowate, ażurowe... z reguły 3- rzadziej 2- i 4-krotnie pierzasto złożone, wyrastają pojedynczo z kłącza... sztywna blaszka liściowa przyjmuje w zarysie kształt trójkąta i jest ustawiona prostopadle do ogonka... młode liście są omszone, później blaszka liściowa jest naga lub rzadziej słabo owłosiona... pod koniec sezonu przebarwia się na złocisto rdzawo... na zimę zasycha.

Zarodnie pojawiają się rzadko na krawędziach ostatniego rzędu liści.

Ogonek liściowy żółto zielony, długi i sztywny.

Kłącze długie, płożące się i grube.


Orlica ma niskie wymagania uprawowe: preferuje stanowiska półcieniste lub cieniste... glebę piaszczystą o lekko kwaśnym lub kwaśnym odczynie... jest tolerancyjna w stosunku do wilgotności podłoża.

Bardzo silnie się rozrasta! Paproć ekspansywna i inwazyjna !!!

Roślina trująca !!! jednak po przetworzeniu kłącza i młode liście orlicy są jadalne... z kłączy - z uwagi na zawartość do 60% skrobi - można wytwarzać mąkę


Nazwa 'orlica' wywodzi się od układu wiązek przewodzących w ogonku liściowym, które w przekroju przypominają wizerunek orła.



Orlica pospolita śpiąca snem zimowym w lasku nieopodal stoku narciarskiego w Kielcach... zdjęcia z 6.02.2019

Poletko orlicy pospolitej w OB PAN w Powsinie... zdjęcia z 26.05







Zestawienie dla ogrodników o mocnych nerwach: orlica + podagrycznik

Orlica pospolita szalejąca w naturze... napotkana na szlaku z Równicy do Ustronia w Beskidzie Śląskim... zdjęcia z 17.07

Zastanawiam się, która z ekpansywnych paproci:

onoklea wrażliwa czy póropusznik strusi czy właśnie orlica pospolita zasługuje na miano tej naj naj najbardziej dokuczliwej?




Bo onoklee i pióropuszniki mimo wszystko w naszych ogrodach goszczą a orlice? Czy mamy tu jakiegoś odważnego tudzież lekkomyślnego... ogrodnika, który poważył się orlicę uprawiać?

Mamy droga Moniko Tomasz z Kielc zakupił ją wiele lat temu...w czasach kiedy nie znał jeszcze łacińskich nazw. Rośnie do dzisiaj w rogu ogrodu i wcale się nie rozłazi.Wypuszcza 2-3 liście przez cały sezon. Inna sprawa, ze miejsce i warunki ma kiepskie.

Tomek Mr napisał:
... czyli gorące suche miejsce, czego orlica nie lubi.
Ja nie uprawiam gatunku orlicy, choć niewykluczone, ze kiedyś ją posadzę nad rzeczką. gdybym miała jednak wybierać wśród trzech wyżej wymienionych gatunków, wybrałabym niepozorną onokleę. Przede wszystkim ze względu na rozmiar i bardzo dynamicznie rozwijające się w każdym kierunku kłącza. Walczyłam miejscami z pióropusznikiem i onoklelą i muszę stwierdzić, ze ten pierwszy, to mały pikuś przy drugiej paproci.

Pteridium aquilinum , rośnie u mnie od kilkunastu lat. W tym roku wypuściła dwa liście, które musiały się przebić przez przynajmniej 50 cm. kompostu

A na Półwyspie Helskim orlice szaleją, szaleją... i w związku z tym dla ich podziwiania pomiędzy Jastarnią a Juratą wyznaczono ścieżkę przyrodniczą zatytułowaną - jakże by inaczej - Żyzne lasy z orlicą




Rzut oka na orlice z siodełka rowerowego... zdjęcia z 28.08.2020

Moni bardzo Ci dziękuję za cudowne zdjęcia z orlicą.Poczytałam o niej i bardzo się cieszę, że mam dla niej chyba odpowiednie miejsce
na działce, wśród wyrośniętych sosen. Jedyną przeszkodą może być samo wsadzenie w "siatkę" korzeni sosnowych.
Zachwycił mnie ten zakątek.
www.zielonozakreceni.pl/media/kunena/attachments/161/Orlicapospolita_PolwysepHelski_11.jpg

Elu, duża masz działkę?
Pytam, bo to bardzo ekspansywna paproć - w niektórych krajach np w UK, wydano specjalne dyrektywy jej skutecznego zwalczania. W walce z nią poleca się wszystkie dostępne środki - od orania po twardą chemię.

Polluniu, działkę mam 1000m czyli malutką, ziemia kiepska,ale cały czas ją uszlachetniam z takim sobie skutkiem.Wreszcie by mi się coś rozrosło, zachwyciły mnie zdjęcia przesłane przez Monisię.
Mam taki kawałek miejsca gdzie rosną sosny 30 letnie podkrzesane dość wysoko,kilka grabów i tam widzę oczami wyobraźni paprocie które zechcą rosnąć i rozrosną się. Dla szlachetnych dobieram
lepsze miejsca ale nawet Onoklea wrażliwa aż tak się nie rozrosła a mam ją już z 5 lat, no może w tym roku trochę bardziej. Kupiłam Pióropusznik strusi w tym roku u Barcikowskich-porażka malutka doniczuszka 9x9 a miała być chyba P11 - taką mieli niby największą, też nie spodziewam się aby mi się rozrosła na tyle że będę musiała z nią walczyć.
Polluniu, niemniej dziękuję kochana za czujność.

Elu, uparłaś się na paprocie...których większość osób się pozbywa. Pteidium wbrew pozorom trudno domowi się w ogrodzie. Jeżeli masz słabe warunki wilgotnościowe, nie będzie ozdobą, podobnie jak pióropusznik, który szybko żółknie i podsycha...a już rekordzistą w podsychaniu jest Onoclea po dwóch dniach suszy, u mnie całkowicie zasycha...regeneruje się co prawda dość szybko, ale łatwo zniechęca do uprawy paproci...

No.....dobra, zniechęciliście mnie, jestem napaleńcem i do tego wzrokowcem, napatrzyłam się na te zdjęcia Moni, boszeszzzzzzzzz,będą mi się śniły po nocach. Mam sporo roślin które nie powinny w takich warunkach rosnąć, a rosną, może nie aż tak ale całkiem dobrze.

Elu, wierz nam, ze takie widoki, jakie pokazała Monia, przyprawiają nas o szybkie bicie serca. Jest też jednak rozum i tzw doświadczenie, ich czasem trzeba posłuchać, by nie przezywać zawodów.

Pewnie jestem jednym z niewielu szczęśliwych posiadaczy tej rośliny
Rozmawiałem niedawno z osobą, która zawodowo interesowała się orlicami i paprotkami...stwierdziła, że przeniesienie orlicy z lasu do ogrodu jest bardzo trudne...a nawet niemożliwe.

Łany orlicy porastają polany w Beskidzie Żywieckim. Góra Żar pokryta jest nimi niemal całkowicie. Wrasta w każde wolne miejsce. które napotka.

Orlice pospolite zawładnęły również terenem w okolicy przekopu Mierzei Wiślanej.

12.11.2021 były już całkowicie zasuszone.

W kieleckim ogrodzie Pteridium aquilinum radzi sobie coraz śmielej. No ładna jest , szczególnie jak rozwija liście, ale jeden wyrósł w samym środku Dryopteris saxifraga...a juz sie cieszyłem, ze saxifraga wypusciła taki duży pastorał

Orlica na naturalnym stanowisku w Puszczy Zielonce - ta na zdjęciach rośnie kilkanaście metrów od brzegu jeziora. Nie wyrasta tutaj zbyt wysoko i zwłaszcza o tej porze roku wygląda cudnie, wręcz zjawiskowo, choć zdjęcia tego nie oddają.







A trzy tygodnie wcześniej tylko zielonkawa mgiełka...