Stopowiec/ biedrzyga
Podophyllum.. Dysosma


Stopowce, to oryginalne rośliny, idealne do uprawy w cienistych ogrodach. Są roślinami często poszukiwanymi przez kolekcjonerów , osiągając niekiedy wysokie ceny. Różne gatunki pochodzą z różnych części świata - stopowiec himalajski Podophyllum hexandrum porasta górskie łąki w Himalajach powyżej 1000 m n.p.m. , z kolei stopowiec tarczowaty (Podophyllum peltatum) na naturalnych stanowiskach występuje w liściastych lasach, cienistych nieużytkach i brzegach rzek w Ameryce Północnej.

W roku 1928, Robert Woodson, wyodrębnił z rodzaju Podophyllum rodzaj Dysosma, ale nie wszyscy botanicy zgadzają się z tym podziałem. W nowej rodzinie znalazły się znalazły się gatunki występujące w Azji, m.in.:

Dysosma delavayi
Dysosma difformis
Dysosma lichuanensis
Dysosma majoensis
Dysosma pleiantha
Dysosma tonkinense
Dysosma veitchii
Dysosma versipellis

Ogólnego bałaganu dopełnia jeszcze spora liczba synonimów, powodująca, iż można się nieco pogubić kupując rośliny u różnych sprzedawców, używających różnych nazw. Tak więc, Dysosma pleiantha , może być nam oferowana również pod nazwami : Podophyllum pleianthum, Dysosma chengii, Dysosma hispida.
Podophyllum hexandrum, czyli stopowiec himalajski, moze byc nam oferowany pod starszą nazwą Podophyllum emodi, lub Sinopodophyllum hexandrum... Nie zdziwmy się więc, jeśli pod różnymi nazwami zauważymy w ogrodzie te samą roślinę.

Jakiej systematyki jednak byśmy się nie trzymali, warunki uprawy jakich powinniśmy przestrzegać wprowadzając stopowce do ogrodu, generalnie są takie same - stanowisko półcieniste, zasobna i stale lekko wilgotna gleba. Rozmnażać możemy je przez podział starszych kęp a także przez wysiew nasion np pozostawiane na roślinie jajowate owoce stopowca himalajskiego Podophyllum hexandrum same potrafią się rozsiać wokół rośliny matecznej i jest to dość obfity samosiew, ponieważ we wnętrzu owoców kryje się bardzo duża ilość niedużych, około 2-3 milimetrowych nasionek.



.

Dysosma delavayi syn.Podyphyllum delavayi	Podyphyllum hexandrum syn.Podyphyllum emodi	Podyphyllum pleiantha syn.Podophyllum pleianthum	Stopowiec tarczowaty Podophyllum peltatum
'Guangxi'	'Hunan'	'Spotty Dotty'

.
Dysosma delavayi
Podophyllum delavayi

Stopowiec , ang.Chinese mayapple

Dysosma delavayi pochodzi z rejonu południowo-zachodnich Chin, gdzie spotkać ją można często w pobliżu leśnych strumieni i w innych miejscach o stałej wilgotności a ziemia jest mocno zdrenowana.
Ten gatunek charakteryzuje się wyjątkową barwą młodych liści, które w początkowej fazie są brązowo bordowe, mocno cętkowane a z czasem zielenieją. Ciemnoczerwone kwiaty pojawiają się pod koniec maja, ale (ponoć ze względu na nieciekawy zapach) nieczęsto są zapylane.

W naszych warunkach, na zimę dobrze jest roślinę zabezpieczyć przysypując warstwą ściółki. Należy pamiętać, ze trzeba glebie zapewnić również dobry drenaż, ponieważ dysosma ma tendencję do zagniwania.


U mnie w ogrodzie rośnie od 6 lat. Zdarzyło się że mocno podmarzła, ale powoli się zregenerowała.
















Jeżeli ktoś z was ma własne obserwacje i doświadczenia z uprawą tych oryginalnych roślin ,prosimy o wpisy!
.

Poczekaj jeszcze,mnie kiedyś wybił dopiero pod koniec czerwca

Podophyllum hexandrum
synonim: Podophyllum emodi

stopowiec himalajski

Ten gatunek stopowca porasta górskie łąki w Himalajach na sporej wysokości ponad 1000 metrów nad poziomem morza. Jest średnio wysoką byliną - z kłącza wyrastają pędy o wysokości dochodzącej do około 50 cm a na nich zazwyczaj 2-3 liście . Na jednej roślinie możemy znaleźć liście trojdzielne, lub pięciodzielne .W dobrych warunkach parasole liści mogą osiągać sporą średnicę 30 cm i gdy są młode, nie mają jednolitej zielonej barwy. Są pokryte ciemniejszymi wzorkami, tworzącymi coś w rodzaju brązowo-zielonego marmurku. W późniejszym czasie, zazwyczaj w maju, zielenieją, ale mają ciekawą fakturę.







Jak wiele roślin żyjących na naturalnych stanowiskach w górach, kwitnienie stopowca himalajskiego jest bardzo wczesne - zazwyczaj kwiaty rozwijają się tuż po pierwszej dekadzie maja. Pod koniec kwietnia, na szczycie liści, pojawiają się już pąki kwiatowe, które dość szybko się rozwijają

fot.21.04.2016r





fot.29.04.2016



Kwiaty są zazwyczaj białe, bladoróżowe i mają 6 a nawet 9 płatków. W pochmurne dni, płatki stopowca himalajskiego pozostają zamknięte (fot.09.05.2016r)








Owoc ma kształt i wielkość mniejszego jaja, czy większej śliwki - początkowo jest zielony, później czerwienieje. W jego wnętrzu znajdują się okrągłe, małe (2-3 mm) nasiona. Jak napisałam we wstępie, pozostawione na roślinie owoce stopowca himalajskiego mogą dać dość obfity samosiew , jeśli nasiona trafią na odpowiednie warunki.







Siewki stopowca pojawiają się w skupisku tam, gdzie upadł owoc





Prócz rozmnażania przez siew, możemy także dzielić rozrośnięte rośliny. Panuje opinia, iż jest to dość trudne i możemy stracić rośliny, ale to chyba nie jest do końca prawdą. Dzieliłam kłącza kilkakrotnie i nigdy nic takiego się nie przydarzyło.

Podyphyllum hexandrum najlepiej uprawiać tak, jak większość roślin leśnych-cieniolubnych. Stanowisko powinno być półcieniste,o glebie próchniczej i kwaśnym odczynie. Musimy też pamiętać, iż w sezonie, podłoże musi być dostatecznie wilgotne, ale jednocześnie przepuszczalne, czyli dobrze zdrenowane, w innym wypadku, stopowiec himalajski może wygnić. Jest odporny na temperatury panujące w Polsce podczas zimy, jednak zbyt duże ilości opadów w chłodnych miesiącach roku mogą spowodować jej zanikniecie. Nie tyle więc trzeba stopowca chronić przed mrozami, co przed nadmierną wilgotnością gleby, szczególnie ciężkiej.







.

Dysosma pleiantha

synonimy używane: Dysosma hispida, Podophyllum pleianthum, Dysosma chengii
ang. chineze mayapple

Dysosma pleiantha , to niezwykła kępiasta bylina o dużych błyszczących liściach , bordowych kwiatach zwisających pod liścmi i czerwonych lub żółtych owocach. Osiąga wysokość od 20-60 cm , zaś parasol 9-klapowanego liścia ma około 30 cm średnicy. Na stanowiskach naturalnych występuje w Chinach, gdzie porasta wilgotne i półcieniste i cieniste zagajniki, wilgotne obrzeża lasów, brzegi strumieni...Stąd, chcąc ją z powodzeniem uprawiać w ogrodzie, należy zapewnić jej podobne warunki - półcień/cień, wilgotną, zasobną w próchnicę, kwaśną glebę. Należy pilnować odpowiedniego poziomu wilgoci, gdyż dysosma nie znosi suszy.Polecana jest do uprawy w strefach 6-8 , więc na granicy stref mrozoodporności Polski. W chłodniejszych rejonach wypadałoby ją lekko zabezpieczyć.

Taki widok możemy podziwiać na początku kwietnia



Już 10 .IV rozwija swój parasol



Młode liście są wrażliwe na wiosenne przymrozki





.

Nasiona stopowca himalajskiego.

Czyli nasiona z takiego jajeczka




Jak mniemam, będziesz je wysiewał? U mnie wysiewaja się same, po opadnięciu owocu, więc się zastanawiam, czy części nie powinieneś podmrozić przez jakiś miesiąc? Tak, dla sprawdzenia...
Policzyłam, w środku jest około 50 nasion?

.

Podophyllum peltatum
stopowiec tarczowaty

ang. May-apple, Indian apple, Wild mandrake

Stopowiec tarczowaty ( spotyka się też nazwę stopkowiec) spotykany jest na stanowiskach naturalnych w północno-wschodniej części Ameryki Północnej, gdzie ma siedliska na terenach leśnych (głownie w lasach liściastych), na nieużytkach, przy drogach i na brzegach cieków wodnych. Tworzy tam zazwyczaj kolonie składające się z setek liści, ale spotyka się i pojedyncze rośliny. Granica jego zasięgu na południu to stan Texas.

Jest to typową bylina kłączowa, rozprzestrzeniająca się za pomocą podziemnych kłaczy. Gdy trafi na odpowiednie warunki, potrafi dość szybko stworzyć kolonię pojedynczych, oddalonych nieco od siebie dłoniastych liści o rzucie koła. Sześciopalczaste liście o nieco ząbkowanych (wciętych) brzegach, wiosną mają brązowawy kolor, w trakcie rozwoju przyjmują zieloną barwę. Sś dość spore, bo mogą osiągać ponoć nawet 40 cm średnicy, ale w naszych warunkach, zazwyczaj są nieco mniejsze i osiągają od 15 do 30 cm, przy wysokości łodyżki około 30-40 cm. Kwiaty pojawiające się już w kwietniu są koloru białego a owocem jest jajowata i jagoda koloru żółtego, lub pomarańczowego, wewnątrz której znajduje się kilkadziesiąt sporych nasion.
Od dawna znane są właściwości lecznicze tego stopowca, który Indianie wykorzystywali, jako środek przeczyszczający.

W uprawie nie jest kłopotliwą rośliną, wymaga bowiem stanowiska w półcieniu, o próchniczej, wilgotnej, ale przepuszczalnej glebie. Bylina jest odporna na nasze mroźne zimy - polecana jest do uprawy w strefach 3-8. Ja nigdy swoich stopowców nie zabezpieczałam.

U mnie w ogrodzie najwyraźniej spodobało się temu stopowcowi. Rozrasta się intensywnie i odbierałam od niego sporo sadzonek. Rośnie w półcieniu drzew liściastych, w lekkie, kwaśnej glebie. Stanowisko jest sporo podlewane.

Widok pojawiających się wiosna kłów stopowca, jest niesamowity.







Rośliny z odebranych rok wcześniej kłączy



W moim ogrodzie są rośliną towarzyszącą hostom i paprociom



.

U mnie również bezproblemowy.Szybko przyrasta i zimuje bez zabezpieczeń.

Stopowiec tarczowaty - kwiat.

To zdjęcie Podophyllum peltatum, robiłam 2 lata temu.

Poll napisał:
Zdjęcie zrobione kilka dni wcześniej - stopowiec tarczowaty pojawił się niezbyt gęsto



mała ilość parasoli, to wina tego, że jesienią poprzedniego roku odebrałam mu sporo kłączy .Wiosną, po dwóch latach pojawił się znów w jeszcze większej masie Mam wrażenie, że dzielenie pobudza tego stopowca do produkcji większej liczby części podziemnych a moja lekka, piaszczysta gleba pozwala na szybkie rozchodzenie się.

fot.10.04.2016



fot.11.04.2016





Ich wschodzenie, to dla mnie jeden z najfajniejszych wiosennych widoków. Nie ma wtedy wielu roślin, więc właśnie stopowcom robię całą masę zdjęc. Wyglądają, jak stworki z jednym wielkim okiem, które kukają z ziemi, czy nadchodzi wiosna. Jak peryskopy.



Dość szybko rozwierają się parasole jeszcze brązowych liści. W miarę rozwoju, liście zielenieją, ale pozostają błyszczące.



Łodyga stopowca tarczowatego, na której ma pojawić się kwiat, rozdziela się i pojawia się nie jeden a dwa liście. Są one położone najczęściej symetrycznie, naprzeciw siebie.







.

Podophyllum 'Spotty Dotty'
Stopowiec

Wprowadzona kilka lat temu nowa hybryda pomiędzy Podophyllum Delavay i Podophyllum difforme, szybko zyskała uznanie kolekcjonerów i miłośników roślin. Dość odporna w naszym klimacie, chociaż w srogie zimy podmarza więc należy ją zabezpieczać przed mrozami. Wcześnie rozpoczyna wegetację. Zdjęcie z początku kwietnia.

Pierwsza zima za nim, druga odmiana też się powoli gramoli.

Podophyllum peltatum własnym oczom nie mogę uwierzyć
W tamtym roku wsadziłam jedną parasolkę

Basiu, stopowiec tarczowaty, to najplenniejszy gatunek stopowca,przynajmniej z tych, które mogą rosnąć w naszych ogrodach. Bardzo szybko przyrasta a że kapitalnie wyglada, szkoda byłoby go ograniczać. Dobrze byłoby mu znaleźć miejsce pod wyższymi krzewami, gdzie mógłby stworzyć istny las parasolek nie wchodząc w konflikt z innymi roslinami.



Oprócz szybkiego namnazania, jest odporny na przymrozki. Choc inne rośliny mocno ucierpiały, on wcale a mam go w różnych miejscach, w tym, na Sławojkowie, które zostało mocno wykoszone przez mróz. Jako, że to ogólnie chłodniejsze miejsce, jest tam nieco mniej zaawansowane we wzroście



O jego sile przetrwania przekonałam się też patrząc na wykopaną jesienią kepę, o której zupełnie zapomniałam na tej folii przelezała całą zime, przetrwała też przymrozki. Zuch!




Hybryda Spotty Dotty bardzo ucierpiała rok temu od trwających tydzień przymrozków. zdecydowałam się przenieść roslinę na tarasy, gdzie nie mam problemów z wymarzaniem roślin. Odbiło skromnie, ale jest i spokojnie rosnie.



Stopowce himalajskie ładnie wystartowały, ale te, które rosły poza najstarszą częścią działki, mają szkliste płatki kwiatów. Co będzie dalej, zobaczymy







.

Ograniczać go nie będę, ale muszę go stamtąd zabrać, bo to akurat malutka rabatka i byłoby mu ciasno. Już mam dla niego fajne miejsce gdzie będzie mógł hasać do woli Mróz i u mnie go nie naruszył, chociaż go nie okrywałam.

Na pierwszym planie pomimo okrycia ścięta mrozem Rodgersja tarczolistna ,a stopowiec tarczowaty nie tknięty.

Ciekawa jestem tego stanowiska i jak będą na nim wyglądać. Ja przenosiłam swoje latem, po kwitnieniu...Powywaracały się biedulki, bo te jego kłącza, to raczej płytko są położone. Już myślałam, ze je załatwiłam na amen, ale wszystkie odbiły i nawet się namnożyły ładnie w przyszłym roku.

Dysosma pleiantha pojawiły się nad ziemia nieco później i nie ucierpiały od przymrozków. Widzę zawiązane paczki kwiatowe, więc w tym roku powinny zakwitnąć.





Ten gatunek stopowca najwolniej się u mnie rozrasta.
.

W bliskiej i dalszej odległości Podophyllum ‘Spotty Dotty’ pokazały się małe parasolki . Ciekawe czy to siewki czy odrosty z kłącza które w zeszłym roku mocno podmarzło

Tomaszu, wydaje mi się, że w tak sporej odległości od Spotty Dotty, jak roslinka na pierwszym zdjeciu, to może być tylko siewka. Jeśli nie masz w pobliżu Dysosma pleiantha, która podobnie wschodzi świecącymi, zielonymi parasoleczkami, znaczyłoby, ze to potomstwo Spotty Dotty Dbaj o nie, nie zmarnuj!
A wysiewałeś nasionka z czerwonego 'jaja' stopowca himalajskiego?

Potomstwo stopowca himalajskiego, czyli 2-letnie siewki. Same się wysiały i dzielnie zniosły dwie zimy. Rosną w odległości 60-70 cm od rośliny matecznej, która wcale nie wygląda na taka plenną mamuśkę.. To raptem dwie co rok kwitnące, chude łodyżki. Od lat jej wielkość nie zmienia się

Poll napisał: Wysiałem późną jesienią, ale jak na razie cisza .