Wrotycz
Tanacetum

Do rodzaju należy ok. 70 gatunków roślin spokrewnionych z chryzantemami.
Wrotycz pospolity jest gatunkiem rosnącym na obszarach o umiarkowanym klimacie. W Polsce rozprzestrzenił się i występuje pospolicie.
Na sztywnych wysokich łodygach usadowiony jest baldachowy kwiatostan złożony z żółtych, spłaszczonych koszyczków.
Ta wieloletnia roślina zaliczana jest do roślin magicznych. Ziele wrotyczu uważane było w polskiej magii ludowej za odstraszające czarownice i diabły. Choć trujący używany był jako przyprawa. Znachorzy stosowali go do spędzania płodu, pobudzania menstruacji, leczenia napadów histerii.
Kamforowy zapach wrotyczu podobno odstrasza komary, muchy, kleszcze i mole.
W ogrodnictwie wrotyczowy odwar stosowany jest do zwalczania mszyc i stonki ziemniaczanej.

fot.Poll



Wrotycz jest rośliną ekspansywną, dlatego należy kontrolować jego wzrost w ogrodzie.

Gatunki uprawiane w ogrodach:

- wrotycz alpejski, złocień alpejski (Tanacetum alpinum , syn. Chrysanthemum alpinum)
- wrotycz baldachogroniasty, złocień baldachogroniasty (Tanacetum corymbosum)
- wrotycz maruna, złocień maruna (Tanacetum parthenium syn. Chrysanthemum parthenium)
- wrotycz pospolity (Tanacetum vulgare)
- wrotycz wielkolistny (Tanacetum macrophyllum)
- wrotycz balsamiczny (Tanacetum balsamita)

Tanacetum vulgare'Crispa'




Zdecydowanie ozdobna roślina, o pięknej świeżej zieleni. Kwitnienie nie służy jej urodzie, osobiście przycinam przed

Próbuje się rozrastać i, gdyby nie rósł w oczku w bruku, pewnie już by opanował świat

Wrotycz maruna
Tanacetum parthenium

Popularna nazwa maronka.

Wrotycz maruna jest roślina krótkowieczną. Właściwie powinnam opisać ją w dziale roślin dwuletnich. Jednak ze względu na fakt, że zapraszając maronkę do naszego ogrodu raz, mamy ją wciąż i wciąż, zdecydowałam się na opis jej jako byliny.
Wrotycz maruna rozsiewa się samoistnie po kwitnieniu. W tym samym sezonie wyrasta kępa pierzastych liści. Liście są koloru od zielonego do złotożółtego, w zależności od odmiany. W kolejnym roku w czerwcu roślina rozpoczyna kwitnienie. Przycinając przekwitające kwiatostany ograniczymy zdecydowanie jej rozsiew i zapewnimy sobie powtórne kwitnienie po kilku tygodniach. Drugie kwitnienie jest równie obfite jak pierwsze.

Maronka wyrasta na wysokość do 80cm, pędy ma rozgałęzione, u podstawy zdrewniałe. Bardzo mocno i specyficznie pachnie. Na szczytach łodyg wyrastają baldachogrona koszyczkowych kwiatów. Kwiaty wielkości od 1-3cm średnicy typu pomponowego - białe lub żółte, kołnierzykowego, pełne lub pojedyncze.



Istnieje 30 odmian wrotyczu maruny hodowanych w ogrodach i na kwiat cięty. Niektóre z nich to:
- Spring Spirit, Summer Spirit, Schneekrone i Selma Stern oraz seria Ivanka - kwiaty pomponowe, białe
- Sweet Yellow o kwiatach pomponowych żółtych
- Crown White - kołnierzykowe białe kwiaty
- Daisy, Roya, Fortuna - kwiaty pojedyncze

Do odmian niskich, osiągających do 30 cm zaliczamy:
- Goldball
- Schneeball
- Weisser Stern

Maronka nie lubi upałów, ale lubi słońce. Powinno się ją sadzić w miejscu słonecznym lecz przewiewnym. Wysoka temperatura powoduje usychanie i osłabia kwitnienie.
Gleba może być każda, jednak na piachu szybciej drewnieje, a na siedliskach podmokłych może wygniwać.

Jest to roślina według mnie, pancerna. Można ją przesadzać nawet w czasie kwitnienia (tak tez znalazła się w moim ogrodzie). Trzeba tylko pamiętać, aby dobrze ją podlać.



Myślę, że wiele osób wśród nas może się pochwalić tymi ślicznymi pomponikami

Kto raz marunę wprowadzi, będzie ją miał nie tylko zawsze ale i wszędzie Pomijając kwestie odmian, mam wrażenie, że ona prezentuje dużą zmienność w siewkach: niektóre modele znikają bezpowrotnie, inne się pojawiają.
I, oczywiście, jak coś jest wszędzie, to nie ma tego na fotkach... Na razie znalazłam taką marunkę, z różą i palcem

Wrotycz wielkolistny
Tanacetum macrophyllum

Wrotycz pospolity
Tanacetum vulgare


Czasem, dzięki swoim zaletom, rośliny dziko rosnące trafiają do ogrodów, by być pod ręką, gdy będą potrzebne.

Łany wrotyczu pospolitego w kwaterze ogrodu kuchennego jednego z angielskich ogrodów... W sumie, to urody też mu nie można odmówić





.

Jest jeszcze uprawiany przez nas

- wrotycz Haradjana ( Tanacetum haradjanii).

Wiem, bo mam malutką sadzonkę od Ankhi, a jak się nazywa dowiedziałam się od Nowinki , ma go piękną kępę i zdjęcia, a ja nie.

Wrotycz maruna
Tanacetum parthenium

U mnie od lat wysiewa się taka maruna o limonkowych liściach. Bardzo wdzięczna, niekłopotliwa roślina.





Czy ktoś wie co to za odmiana?

Wrotycz Haradjana
Tanacetum haradjanii

Liście niewielkie, pierzasto podzielone o silnie pomarszczonych brzegach, pokryte srebrzystym, gęstym kutnerem.
Kwiatostany złożone z niewielkich żółtych kwiatów złożonych. Roślina osiąga około 10 cm wysokości, nadaje się na wszelkiego rodzaju skalniaki.
Znosi miejsca suche oraz silne zimowe mrozy. Nie toleruje jednak nadmiaru wilgoci w okresie jesienno-zimowym.

Mój nie przeżył tej zimy , a rósł na samym szczycie skalniaka, więc nie powinno tam być mokro.

Różne maruny u mnie rosną. Jakoś kojarzy mi się z nazwa gatunkową - złocień, ale może być i wrotycz






I wrotycz pospolity, którego specjalnie posadziłam w ogrodzie wykopując na ugorze:

nowababka napisał:
Tak, to wrotycz maruna - bezcenny lek na przykład na migreny połączone z nadwrażliwością na światło!
Poza tym wirusobójczy i bakteriobójczy - ostatnia broń przy przechodzonym przeziębieniu

Przejrzałam wątek wrotyczów i nie wszystkie gatunki i odmiany są u mnie dostępne do wyświetlenia. Poniżej zamieszczam zrzut ekranu, te pozycje bez zdjęcia- białe pola są niedostępne, nie można wyświetlić wątku. Piszę o tym, bo mam ładne zdjęcie wrotyczu pospolitego do wstawienia.

Wrotycz pospolity (Tanacetum vulgare) ma swoje miejsce w zagrodzie, jest bardzo dekoracyjny i rośnie sam, bez pomocy, co jest jego wielką zaletą. Dobrze znosi upalne lato i suszę, a mamy już za sobą kolejne lato z taką wielotygodniową. Natomiast źle znosi koszenie, trudno się potem odbudowuje, także odradzam. Informacja sprawdzona
Mam nadzieję, że poniższe zdjęcia potwierdzą jego przydatność jako roślinę ozdobną w naszych ogrodach, szczególnie rustykalnych. Większa grupa na tle trawnika prezentuje się świetnie. tutaj widoczny tylko mały fragment .



Na skarpie w samoistnej kompozycji z rudbekiami, krwawnikami i kolczurką klapowaną

Pragmat napisał:
Uwielbiam tą roślinkę, komponuje mi się ze wszystkim, ale...

jak ją wykorzystać przy przeziębieniu? Liście, kwiaty, korzeń ?

Katarzyna2021 napisał: Kasiu... ładne zdjęcia zawsze w cenie, dzięki za wstawienie

Trochę w watku zamieszałam... zatem informacyjnie... posty Poli i Miłki, jako że pisały o właściwościach prozdrowotnych wrotyczu przekierowałam do wątku zielarskiego... z kolei tu przeniosłam post Poli z działu roślin dzikich o wrotyczu pospolitym w ogrodzie kuchennym

Co do tabelki... była ona nie do końca dobrze skonstruowana, bo niejako powielała gatunki... zatem ją też trochę przemeblowałam i ustawiłam gatunki alfabetycznie... niemniej, jeśli w tabelce jest białe pole bez zdjęcia, to oznacza to zazwyczaj, że nazwa została podana informacyjnie i nie ma aktywnego linku prowadzącego do postu... czyli nie ma postu o tym gatunku... ewentualnie może być też tak, ze link jest, ale w wątku nie ma zdjęcia do ilustracji albo ono z jakichś przyczyn wygasło... w przypadku obecnej tabelki wrotyczu pozostało 1 białe pole dotyczące wrotyczu szkarłatnego, bo opisu tego wrotyczu w temacie nie ma, jest tylko wskazana odmiana.

Dziękuję Monika!

Tak jak powyżej wyjaśniła Monika zestawienie jest ulepszone i można już poprzez klikniecie nazwy nad zdjęciem wejść na dany link. Dodatkowo, przekierowanie postów umożliwia dostęp w jednym miejscu do większej ilości zdjęć i opisów. Szczególnie zachwyciło mnie zdjęcie Polli z ogrodu angielskiego z łanami wrotyczu.

Efkaraj napisał:
Tanacetum parthenium

Wiem, że z nazwami botanicznymi bywa przedziwnie, ale jak już jakaś jest w miarę pewna, to stosujmy ją
Czasem zamiast wrotyczem nazywa się ją złocieniem, ale zawsze parthenium po łacinie.
Inne synonimy łacińskie: Matricaria parthenium, Pyretrum parthenium

W następnej kolejności zrobię jej opis we właściwościach i uprawie ziół - niech będzie wszędzie tak samo, znaczy poprawnie

Poprawione